Jak wybrać formę działalności gospodarczej?

Jak wybrać formę działalności gospodarczej? Krótki przewodnik

Dominika Jajszczak

Sposób w jaki chcemy zorganizować własną działalność gospodarczą to jedna z pierwszych decyzji, jaką musimy podjąć przy zakładaniu firmy. Warto się do niej dobrze przygotować. Oto krótki przewodnik po rodzajach działalności gospodarczej. Sprawdź, który jest najlepszy dla ciebie.

Wybór formy organizacyjno-prawnej dla naszego nowego biznesu może być nie lada wyzwaniem. Na taką decyzję ma wpływ szereg czynników wśród, których znajdują się nie tylko zasoby finansowe, ale także relacje ze wspólnikami, udział w zyskach, zakres odpowiedzialności czy stopień decyzyjności. Istotne jest, aby przeanalizować wszystkie wady i zalety różnych form organizacyjno-prawnych i zmniejszyć ryzyko pomyłki do minimum.

Spółka cywilna – minimum formalności i kosztów przy maksimum odpowiedzialności

Największą wadą spółki cywilnej jest duży zakres odpowiedzialności. Każdy wspólnik odpowiada solidarnie własnym majątkiem za całość zobowiązań. Wierzyciel ma prawo wyboru czy sięgnie do majątku spółki, czy indywidualnego majątku, któregoś ze wspólników. Jednocześnie spółka cywilna ma wiele zalet:

  • rejestracja spółki cywilnej i ewentualne późniejsze zgłoszenia dotyczące zmian są bezpłatne,
  • spółka cywilna nie jest podatnikiem – są nim tylko uczestnicy spółki (eliminacja tzw. „podwójnego opodatkowania”)
  • istnieje dowolność w wyborze formy rozliczania podatku dochodowego przez spółkę cywilną,
  • wkładem w spółkę cywilną może być kapitał, praca, czy unikalne umiejętności.

Spółka jawna – niewielki koszt i prostota zakładania, ale duża odpowiedzialność

Wadą spółki jawnej jest konieczność uiszczania szeregu opłat związanych z rejestracją. Dodatkowo wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Jednak wierzyciel najpierw sięga po majątek spółki dopiero potem po majątek osobisty wspólnika. Do największych zalet możemy zaliczyć:

  • podmiotowość spółki – spółka jako oddzielna jednostka może zaciągać kredyty, zawierać inne umowy i zobowiązania)
  • względnie krótki i prosty sposób rejestracji spółki – wymaga jedynie spisania umowy i uregulowania formalności w KRS, ewentualnie w urzędzie skarbowym, jeżeli spółka ma być czynnym podatnikiem VAT
  • duża swoboda kształtowania postanowień umowy i relacji między wspólnikami

Spółka partnerska – idealna dla osób, wykonujących wolne zawody

Spółka partnerska została stworzona z myślą o osobowych wykonujących wolne zawody. Mogą oni razem prowadzić działalność gospodarczą jednocześnie nie odpowiadając za „błędy w sztuce” pozostałych partnerów. Co więcej, prawo nie przewiduje wymaganego minimalnego kapitału zakładowego. Same koszty założenie nie są wysokie, a procedura rejestracji bardzo prosta. Do głównych wad należy konieczność prowadzenia pełnej księgowości, co niesie za sobą dodatkowe koszty. Największym ograniczeniem jest fakt, że jedynie osoby wykonujące wolny zawód mogą zostać uczestnikami spółki przez co zakres działalności także jest zawężony.

Spółka komandytowa – szansa dla ludzi z pomysłem na biznes, ale bez kapitału

Spółka komandytowa to forma prawna skierowana przede wszystkim do osób, które chciałyby rozkręcić własny biznes, ale nie mają na to wystarczających funduszy. Zaletą jest także ograniczona odpowiedzialność niektórych wspólników. Uczestnicy spółki pełniący rolę komandytariuszy odpowiadają za zobowiązania spółki jedynie do wysokości wkładu (sumy komandytowej). Z drugiej zaś strony z małą odpowiedzialnością w parze idzie także znacznie mniejszy wpływ na działalność firmy. O bieżących sprawach firmy decydują praktycznie tylko komplementariusze, ale w zamian spoczywa na nich ciężar pełnej odpowiedzialności finansowej. Do wad spółki komandytowej można zaliczyć przede wszystkim:

  • niekorzystne opodatkowanie dla osób fizycznych,
  • wymóg prowadzenia pełnej księgowości, która wiąże się z wyższymi kosztami działalności spółki,
  • stosunkowo wysokie koszty założenia spółki (koszty aktu notarialnego, wpisu do KRS i rejestru handlowego).

Spółka komandytowo-akcyjna – możliwość rozwoju przy wysokich kosztach

Największą zaletą dla akcjonariuszy uczestniczących w spółce komandytowo-akcyjnej jest fakt, że nie spoczywa na nich odpowiedzialność za jej zobowiązania. W dodatku istnieje możliwość pozyskania niezbędnego finansowania poprzez emisję akcji. Zatem wystarczy mieć dobry pomysł, a niekoniecznie własny kapitał. Jednak, aby rozpocząć działalność wymagany jest kapitał zakładowy w wysokości minimum 50 000 złotych. Co więcej wymagane jest prowadzenie pełnej księgowości oraz sporządzenie statutu spółki w formie aktu notarialnego. Są to stosunkowo wysokie koszty. Zwłaszcza, jeżeli dołączymy do tego wydatki związane z rejestracją spółki.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – wysoki stopień sformalizowania przy niewielkim wymaganym kapitale zakładowym

Istotną przewagą wśród innych form prawnych jest fakt, że spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może założyć jedna osoba. Dodatkowo same koszty rejestracji nie są wysokie, a minimalny kapitał zakładowy wynosi 5 000 złotych. Dodatkowo istnieje możliwość zarejestrowania spółki przez internet co daje szansę uniknąć kosztów notarialnych. Do wad spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można zaliczyć:

  • sformalizowany proces zakładania działalności,
  • umowa spółki i wszystkie jej zmiany muszą odbywać się w formie aktu notarialnego,
  • obowiązek prowadzenia księgowości w pełnym zakresie,
  • obowiązek składania sprawozdań finansowych wraz z opinią biegłego rewidenta.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: CHCESZ ZAŁOŻYĆ SWOJĄ FIRMĘ? JUŻ DZIAŁASZ I SZUKASZ PIENIĘDZY NA ROZWÓJ? ZOBACZ JAK SFINANSOWAĆ WŁASNY BIZNES!

Spółka akcyjna – działalność na dużą skalę

W przypadku spółki akcyjnej jej uczestnicy nie ponoszą odpowiedzialności własnym majątkiem za jej zobowiązania. Jedyne ryzyko, jakie ponoszą to wniesiony do spółki wkład. Pozyskanie zasobów finansowych jest stosunkowo łatwe dzięki możliwości emisji instrumentów finansowych albo obrót akcjami. Ta forma prawna przede wszystkim ukierunkowana jest na działalność na dużą skalę. Pomimo tego, może być zakładana przez jedną osobę. Z drugiej zaś strony założenie spółki akcyjnej jest skomplikowane i kosztowne. Co więcej, minimalny kapitał zakładowy wynosi 100 000 złotych. Ponadto w tym wypadku opodatkowanie występuje na dwóch poziomach – akcjonariuszy i samej spółki. Drobni akcjonariusze mają ograniczony wpływ na działania prowadzenie spółki. Konieczna jest także profesjonalna obsługa w zakresie prawnym, finansowym i księgowym. Prowadzenie spółki wiąże się także z koniecznością składania sprawozdań finansowych. Sama likwidacja spółki nierzadko okazuje się skomplikowanym procesem.

Przeczytaj także