Michał Kanarkiewicz_fot. Kamil Zych

Czy warto nauczyć dzieci grać w szachy?

Michał Kanarkiewicz

„Nauczcie dzieci grać w szachy, a o ich przyszłość możecie być spokojni.” to słowa Paula Morphyego, nieoficjalnego szachowego mistrza świata w latach 1858–1884.

Dlaczego warto grać w szachy?

Potwierdzenie edukacyjnej wartości szachów bierze się między innymi z badań jakie dokonali naukowcy na klasach szkolnych w szkołach podstawowych. Od wielu lat panuje przekonanie, że szachy rozwijają logiczne myślenie i wyobraźnię przestrzenną. Potwierdziło się również przekonanie, że dzięki grze w szachy dzieci lepiej radzą sobie z przedmiotami ścisłymi. Już w 2012 roku Parlament Europejski, mając na uwadze, że szachy są grą dostępną dla dzieci z każdej grupy społecznej i mogą przyczyniać się do osiągnięcia spójności społecznej, zaapelował o wprowadzenie edukacji szachowej do szkół Państw członkowskich UE. Od tego czasu kolejne kraje wprowadzają projekt edukacji szachowej w szkołach w życie. W Polsce dzieci rozpoczęły swoją przygodę z nauką elementów gry w szachy we wrześniu 2017 roku.

Czy jest sens uczyć dziecko gry w szachy? Co to daje?

Pierwszym badaniem, które warto przedstawić jest dzieło prof. Roberta Borucha z Uniwersytetu Pennsylvanii z 2011 roku. Badania zostały przeprowadzone w 33 szkołach we Włoszech. Celem badania było sprawdzenie czy umiejętność gry w szachy poprawia zdolności matematyczne uczniów. Założenia całego eksperymentu były następujące: test matematyczny przed wprowadzeniem zajęć szachowych, 30 godzinny kurs szachów pod okiem certyfikowanego instruktora szachowego, ponowna weryfikacja umiejętności matematycznych uczniów. Badanie potwierdziło to, co wcześniej odkryli inni naukowcy (m.in. Berkman 2004, Campitelli 2008): szachy rozwijają kompetencje matematyczne. Dzieci, które uczestniczyły w zajęciach nauki gry w szachy poprawiły rezultaty swoich testów o 12%. Z kolei według badań Roberta Fergusona (ACF, 1983) zdolność do krytycznego myślenia wśród dzieci, które grały w szachy wzrosła o 17,3% w porównaniu do uczniów biorących udział w innych wspomagających formach zajęć, którzy poprawili się o 4,6%.

PRZECZYTAJ TAKŻE: JAK PRZEŁOŻYĆ SZACHY NA BIZNES? OPOWIADA MICHAŁ KANARKIEWICZ, MISTRZ SZACHOWY I TRENER BIZNESU

Jakie umiejętności, przydatne życiowo, może rozwinąć u Twojego dziecka gra w szachy?

Poza wyżej wymienionymi kompetencjami matematycznymi, szachy mogą przyczynić się do rozwoju umiejętności przydatnych życiowo. Z moich obserwacji wynika, że młodzi szachiści na ogół mają lepiej rozwiniętą pamięć, zdolność do koncentracji – która w świecie przebodźcowania odgrywa coraz większą rolę oraz nawyk dyscypliny, szczególnie ważny w królewskiej grze, jaką są szachy. Umiejętność zachowania dyscypliny, głównie siebie, jest fundamentem sukcesu w dorosłym życiu, a szachy jak mało który sport pomagają w jej rozwijaniu. Często jest w partii szachów tak, że jeden błąd niweczy cały wysiłek i potrafi obrócić wygraną pozycję w natychmiastową porażkę. W mojej opinii istotne jest to, że dzieci uczą się tych zdolności często nieświadomie, szczególnie na początku nauki gry w szachy. Nauka umiejętności przydatnych życiowo odbywa się w ramach “dodatku” do gry w szachy, co pozwala wzrastać młodym szachistom zarówno w sferze gry, jak i w ramach wyżej wymienionych kompetencji, które w dorosłym życiu mogą i często odgrywają szczególną rolę.

***

O autorze

Michał Kanarkiewicz – Wykładowca MBA, szachista, trener, autor 6 książek, mówca inspiracyjny TEDx. Michał uczy myśleć strategicznie poprzez grę w szachy. Dzięki jego metodologii zespoły zaczynają myśleć skuteczniej i z szerszą perspektywą. Wykorzystuje strategie szachowych mistrzów do pokazywania sposobu, w jaki firma może urosnąć. W gronie jego klientów są międzynarodowe organizacje takie jak: PZU, KGHM, ING, Volvo, EY, PwC, Siemens, L’oreal, Heineken, UBS, Alior Bank, Bank Pekao, Bank Millennium, Santander Bank, Warta, Luxmed i Capgemini Regularnie występuje na największych scenach wydarzeń biznesowych oraz związanych z rozwojem osobistym i zawodowym. Wystąpił z Nickiem Vujicicem, przed publicznością liczącą 5000 osób.

Więcej na: https://michalkanarkiewicz.com/