Radosław Kędzia

Jak walczyć z wykluczeniem cyfrowym?

Magda Mikos

Pandemia COVID-19 zatrzymała nas w domach, a życie w dużym stopniu przeniosło się do Internetu. Niestety, wielu Polaków wciąż nie może korzystać z informacji, edukacji i usług świadczonych on-line. O wykluczeniu cyfrowym i o tym, co i jak można zmienić, aby dostęp do sieci mogli mieć wszyscy rozmawiamy z Radosławem Kędzią, wiceprezesem Huawei na Europę Środkowo-Wschodnią i kraje nordyckie.

Jednym z pierwszych efektów ogłoszenia decyzji o lockdownie był nagły wzrost ruchu w sieci. Jak to wpłynęło na osoby wykluczone cyfrowo?

Pandemia koronawirusa, wynikające z niej lockdowny i obostrzenia zmusiły nas wszystkich do działania w nietypowych warunkach. Większość codziennych aktywności przenieśliśmy w efekcie do sieci. Jak wynika z analizy Związku Przedsiębiorców i Pracodawców „Plan odbudowy gospodarki po kryzysie COVID-19” były miejscowości w Polsce, w których w określonych porach odnotowywano wzrosty ruchu sieciowego nawet o 682 %.[1] Niestety osoby, które do tej pory nie radziły sobie z poruszaniem się w cyfrowym świecie albo też w ogóle nie miały do niego dostępu, znalazły się w trudnej sytuacji, a ich cyfrowe wykluczenie uległo pogłębieniu. Dzieci niemające komputera w domu, wielu seniorów, osoby z niepełnosprawnościami – stali się cyfrowo niewidzialni.

Z jakich powodów przeciwdziałanie cyfrowemu wykluczeniu jest tak ważne?

Obecnie jako społeczeństwo stale dążymy do cyfryzacji w niemal każdym obszarze naszego życia. Ostatni rok znacząco przyśpieszył ten proces, sprawiając, że nowe technologie z impetem wkroczyły w codzienność każdego człowieka – pracownika, ucznia, osoby starszej czy samotnej matki. Jednocześnie istnieje przepaść między osobami dobrze funkcjonującymi w cyfrowym świecie, a znaczną częścią społeczeństwa, która nie ma do niego dostępu.  Pandemia wprost ogranicza wielu osobom ich dotychczasowe przyzwyczajenia i nawyki „offline”. Sprawia, że zrobienie zakupów, załatwienie sprawy urzędowej, opłacenie rachunków czy przedłużenie umowy – z uwagi na funkcjonowanie poza światem cyfrowym – staje się niewykonalne dla części społeczeństwa. Wielu ludzi nie wie często, że te rzeczy mogą zrobić online. Często wykluczenie cyfrowe wynika nie tylko z braku umiejętności i wiedzy, ale też braku dostępu do odpowiedniej infrastruktury informatycznej. Proszę pojechać w region Bieszczad i zobaczyć jak tam wygląda sprawa zasięgu. Dla tych, co uciekają na urlop może być to zaleta, ale dla tamtejszych dzieci uczących się zdalnie, to spora bariera.

Jak szerokim i poważnym zjawiskiem jest w Polsce wykluczenie cyfrowe?

Jak wynika z danych GUS za 2019 r. poziom cyfryzacji społeczeństwa w Polsce z roku na rok poprawia się. Jednak następuje to powoli w stosunku do tempa zmieniającej się rzeczywistości. Większość dorosłych Polaków posiada urządzenie z dostępem do Internetu, jednak nadal ponad 60% z nich nie korzysta z usług administracji publicznej online. Zakupy w sieci robi jedynie nieco ponad połowa osób w wieku 16-74 lata. Ponad 1/6 Polaków z tej grupy w ogóle nie posiada komputera.[2]

Co można zrobić, aby aktywizować osoby wykluczone cyfrowo i pomóc im odnaleźć się w dzisiejszym świecie?

Po pierwsze trzeba dostrzec bariery blokujące walkę z wykluczeniem cyfrowym. Jedną z nich jest brak powszechnego dostępu do technologii. Konieczne jest zbudowanie wysokiej jakości infrastruktury szerokopasmowej, a do tego potrzeba przyspieszyć inwestycje w budowę sieci, w szczególności szybkiej i wydajnej sieci 5G, i to przy wsparciu rządowym. Drugim, zdecydowanie trudniejszym do rozwiązania problemem, jest brak umiejętności cyfrowych.

W Huawei od lat podejmujemy działania na rzecz walki z wykluczeniem w różnych jego aspektach – zarówno poprzez zastosowanie nowych technologii, jak i wspieranie inicjatyw na rzecz równego dostępu. Na przykład razem z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę stworzyliśmy projekt pomocy psychologicznej online. Dzięki tej współpracy możliwe jest świadczenie bezpłatnie zdalnego, profesjonalnego wsparcia dzieciom zmagającym się kryzysami natury psychologicznej czy depresją, których nie stać na prywatne wizyty lub nie mają dostępu do lekarza, ponieważ mieszkają w odległych rejonach Polski. Dzięki wykorzystaniu technologii pomoc może być dostarczona natychmiast każdemu dziecku czy nastolatkowi, który jej potrzebuje.

Nowe technologie mogą także wspierać włączanie osób z niepełnosprawnościami do cyfrowego świata. W ramach współpracy z Fundacją Leżę i Pracuję, która promuje aktywność zawodową osób z ograniczeniami mobilności, jeden z jej podopiecznych został naszym pracownikiem i z sukcesami buduje swoją karierę pomimo niepełnosprawności, pracując całkowicie w trybie zdalnym. Wsparliśmy także organizowany przez fundację Maraton Innowacji – Wheelkathon, którego efektem były ciekawe rozwiązania wspierające osoby z niepełnosprawnościami w pracy, także tej wykonywanej online.

Huawei wspiera również inkluzję w zakresie edukacji i kultury poprzez nowe technologie. Oprócz wieloletnich projektów, takich jak program edukacyjny Seeds For The Future, czy globalna inicjatywa Tech4All oraz programów współpracy podejmowanych z uczelniami, w tym roku Huawei Polska został głównym partnerem technologicznym Muzeum Narodowego w Warszawie. W ramach tego działania powstał wirtualny spacer po wystawie „Polska. Siła Obrazu”. Z poziomu komputera czy smartfona możliwe jest obejrzenie ponad 100 obrazów najwybitniejszych polskich malarzy XIX wieku. Każde z dzieł zostało zeskanowane i można je obejrzeć w ramach spaceru w technologii 3D. W aplikacji dostępne są też udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami oraz ścieżka audio z nagranym oprowadzaniem przez kuratora.

Wasza firma od lat wspiera przedsiębiorcze, aktywne w biznesie kobiety. Dlaczego?

Wspieranie przedsiębiorczych kobiet przez Huawei jest przejawem dbania o różnorodność i promowania równouprawnienia, które jest wpisane w podstawy naszej działalność. Kobiety prowadzą niemal 30% polskich przedsiębiorstw wykazując się niezwykłymi talentami i zaradnością. W branży technologicznej, gdzie działamy, kobiety stanowią 20% pracowników. Wciąż daleko do równowagi i stwierdzenia, że razem tworzymy świat cyfrowy. Inicjatywy takie jak konkurs Bizneswoman Roku są niezwykle ważnym źródłem inspiracji dla kobiet przedsiębiorczyń, ale także dla mężczyzn, którzy popierają postulaty różnorodności i walki z wykluczeniami.

Partnerstwo w konkursie Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką to jeden ze szczególnie ważnych i bliskich nam projektów, bowiem promuje najlepsze wzorce. Pokazuje kobiety sukcesu i ich ścieżki na sam szczyt, zachęcając kolejne pokolenia do tej wspinaczki. Według badań nie ma skuteczniejszej metody zmiany świata na bardziej równy, dostępny i sprawiedliwy, czyli taki, który aktywnie współtworzą kobiety, niż promowanie tzw. role models. Chodzi o przełamywanie stereotypów w głowach nas wszystkich i edukację już na najwcześniejszym etapie. Bez tego dziewczynki nie będą chciały zostawać astrofizyczkami, przedsiębiorczyniami technologicznymi, założycielkami startupów produkujących panele fotowoltaiczne. Trudno bowiem chcieć zostać kimś, o kim nie wiesz, że istnieje.

Dlatego Huawei promuje liderki w świecie nowych technologii, aby mogły stawać się wzorcami dla młodych dziewcząt i zachęcać je do rozwoju w kierunkach związanych z ICT. W ubiegłym roku w Polsce miało to miejsce w ramach takich inicjatyw, jak Perspektywy Women In Tech Summit czy Huawei European Innovation Day 2020. Prowadzimy też szereg działań globalnych w ramach inicjatywy #Huawei4Her.

Jest Pan członkiem Jury XII edycji konkursu Bizneswoman Roku. Na co będziecie zwracać uwagę przy kategorii dotyczącej przeciwdziałaniu wykluczeniu cyfrowemu?

W tym roku po raz drugi Huawei jest partnerem konkursu. Ubiegłoroczna edycja Bizneswoman Roku, w której miałem okazję wręczyć nagrodę Majce Lipiak, założycielce i CEO Fundacji Leżę i Pracuję, zainspirowała nas do działania i zaowocowała w kolejnych krokach zatrudnieniem podopiecznego Fundacji w Huawei, a także wsparciem inicjatywy „Zdalniacy” – promującej zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami, dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii. Mamy nadzieję, że projekty zgłoszone do XII edycji konkursu zaprezentują wyjątkowe rozwiązania wspierające walkę z wykluczeniem cyfrowym. W zderzeniu z pandemiczną rzeczywistością wzrosło znaczenie innowacji, które mogą pomóc niwelować cyfrowe podziały – wspierają naukę zdalną czy kompetencje cyfrowe seniorów. Takie pomysły polskich innowatorek chcemy wyłuskać i pokazać światu.

Radosław Kędzia (Huawei) i Majka Lipiak (Fundacja Leżę i Pracuję)

Działasz społecznie? Pomagasz osobom wykluczonym cyfrowo? Opowiedz o tym, co robisz i zgłoś się do konkursu Bizneswoman Roku, który z powodzeniem promuje działalność Polek od 12 lat. Udział jest bezpłatny. Więcej na www.bizneswomanroku.pl

Organizator: Fundacja Sukcesu Pisanego Szminką
Partner strategiczny: Mastercard
Partner edukacyjny:
Microsoft
Partnerzy kategorii: BNP Paribas, DPD Polska, Google Cloud, Henkel Polska, HUAWEI,  IGT Poland, SKANSKA
Partner merytoryczny: Accenture
Partnerzy konkursu: CCC, emba@UW, Vital Voices, Humanites, Perspektywy Women in Tech, ABSL, Polska Izba Biznesowa we Włoszech
Patronat Honorowy Konkursu: Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy
Patroni medialni: TVN Grupa Discovery, Polska Press Grupa, Onet, Forbes Women, Uroda Życia, Wysokie Obcasy, Wysokie Obcasy Praca, MamStartUp, Imperium Kobiet, Law Business Quality, Polska Times, Twój Styl, Polacy we Włoszech

Joanna Rek-Faber – coach, trenerka, mentorka, przedsiębiorczyni. Absolwentka studiów podyplomowych z life coachingu, pedagogiki oraz metodyki nauczania języków obcych. Obecnie zgłębia tajniki psychologii pozytywnej na SWPS. Certyfikowany trener metody Points of You®. Ambasadorka programu Sukces TO JA Fundacji Sukcesu Pisanego Szminką i współprowadząca podcast „Sukces Talks”. Blogerka i autorka e-booka „Kropka mocy”.