Czy konieczne jest wykazanie poniesionej szkody?
Jeżeli strony zastrzegły w umowie kary umowne, wierzyciel co do zasady nie musi wykazywać poniesionej szkody.
Jak jest odpowiedzialność dłużnika?
Odpowiedzialność dłużnika w zakresie kary umownej, bez względu na przyczynę niewykonania zobowiązania (często spotykane w umowach pojęcie opóźnienia, czyli wszelkiego nieterminowego wykonania zobowiązania, bez względu na przyczynę), powinna być w umowie wyraźnie określona – nie ma bowiem podstaw do dorozumienia jego rozszerzonej odpowiedzialności. A zatem w przypadku, gdy strony zastrzegły kary umowne i nie wskazały, że dłużnik będzie odpowiedzialny niezależnie od przyczyny niewykonania zobowiązania, wówczas dłużnik będzie mógł się uwolnić od odpowiedzialności – np. jeżeli wykaże, że opóźnienie było spowodowane konsekwencjami pandemii Koronawirusa, tj. okolicznościami od niego niezależnymi. Skutkiem działania koronawirusa będą z pewnością znaczące opóźnienia w realizacji różnego rodzaju umów, w szczególności w związku z mniejszą dostępnością pracowników po stronie wykonawców, zachwianym łańcuchem dostaw, niemożnością wykonania zamówionych produktów. Aby dokładnie określić czy opóźnienie spowodowane koronawirusem lub stanem epidemii wywoła obowiązek kar zastrzeżonych w umowie, należy dokładnie wczytać się w klauzulę umowną.
PRZECZYTAJ TAKŻE: KLAUZULA SIŁY WYŻSZEJ W UMOWIE. WSZYSTKO, CO MUSISZ O NIEJ WIEDZIEĆ!
Czy każde opóźnienie w wykonaniu świadczeń będzie wiązało się z zapłata kary umownej?
Nie każde bowiem opóźnienie w wykonaniu świadczenia będzie skutkować obowiązkiem zapłaty kar umownych. Odpowiedzialność taka nie jest bowiem odpowiedzialnością gwarancyjną i nie zachodzi, jeśli przyczyną niewykonania w terminie zobowiązania są okoliczności, za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności. Będą możliwe więc sytuacje uchylenia się od skutków zapisów umownych o karach, jeżeli przyczyną nieterminowej realizacji umowy będą okoliczności związane z koronawirusem (a nie jakiekolwiek inne).
A co w sytuacji sporu sądowego?
Dodatkowo w razie sporu sadowego o zapłatę kar umownych, wykonawca może powoływać się na niewspółmierność wysokości kary oraz żądać jej miarkowania. W efekcie sąd może przesądzić zasadę, iż wykonawca winien jest zapłacić karę umowną, jednak orzeknie o jej zmniejszeniu, zgodnie z zasadami współżycia społecznego.
***
O Autorce
Marta Olczak-Klimek
Radca Prawny i przedsiębiorczyni, która od 2004 roku prowadzi kancelarię prawną. Ma wieloletnie i wielopłaszczyznowe doświadczenie w bieżącej, kompleksowej obsłudze prawnej krajowych i zagranicznych podmiotów gospodarczych. Reprezentuje Klientów w skomplikowanych sprawach cywilnych i gospodarczych o złożonym charakterze, w tym z elementami zagranicznego prawodawstwa. Pozostaje team leaderem wielu transgranicznych sporów sądowych. Opracowuje strategie procesowe w wielowymiarowych sporach, towarzysząc klientowi na każdym etapie podejmowanych decyzji. Jako doświadczona przedsiębiorczyni, rozumiejąca szereg aspektów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, doradza klientom w ich działalności, dobierając pragmatycznie narzędzia prawne do potrzeb i wymogów rynkowych. Wraz z klientami tworzy polityki wewnętrzne, regulaminy, wzory umów i zasady ich stosowania oraz ład korporacyjny. Posiada doświadczenie z zakresu prawa pracy, które obejmuje nie tylko reprezentowanie stron w procesach z zakresu prawa pracy, lecz w szczególności współtworzy wraz z klientami konieczne do ich prawidłowego funkcjonowania procedury, regulacje wewnętrzne, w tym regulaminy pracy i wynagradzania.
Kancelaria OKW
Kancelaria OKW świadczy kompleksową i profesjonalną pomoc prawną, praktykując zachodni styl świadczenia usług prawnych. Nasi prawnicy zapewniają obsługę w języku polskim, angielskim i holenderskim. Partnerzy OKW – Marta Olczak-Klimek, Remco van der Kroft, Maciej Węgiełek, Karolina Lach-Guziak, Jan Szary oraz Elżbieta Kosińska van den Berg w unikalny sposób łączą dogłębną znajomość polskiego prawa z holenderskim podejściem do obsługi Klientów, charakteryzującym się pragmatyzmem oraz bezpośredniością w kontakcie. Partnerzy zawsze stawiają interes swoich Klientów w centrum uwagi, zachowując przy tym szeroki pogląd sprawy.Nasze usługi obejmują nie tylko szeroko pojęte doradztwo prawne, w tym udział w negocjacjach, prowadzenie szkoleń, tworzenie i opiniowanie umów, prowadzenie sporów sądowych, ale również stwarzanie korzystnych możliwości biznesowych dzięki rozległej sieci kontaktów i znajomości zagranicznych rynków. Zachęcamy naszych Klientów do wzajemnej komunikacji i wymiany doświadczeń biznesowych, której celem jest efektywne prowadzenie działalności gospodarczej. Więcej na: https://okwlaw.com/
