Czym jest Konwencja Antyprzemocowa?
Konwencja Antyprzemocowa to popularna nazwa używana dla określenia Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule 11 maja 2011 r. (stąd nazywa jest też Konwencją Stambulską). Polska podpisała konwencję 18 grudnia 2012 r., a ratyfikowała ją 13 kwietnia 2015 r. Konwencja dotyczy ochrony nie tylko przed przemocą wobec kobiet, ale także wszystkich osób doświadczających przemocy domowej, w tym mężczyzn, dzieci, osób starszych.
Przemoc domowa w liczbach
Ze statystyk Policji za 2019 r. wynika, że 74% ofiar przemocy domowej to kobiety, 14% to dzieci, a 12% stanowią mężczyźni. Przemoc dotyka więc wszystkich, jednak doświadcza jej znacznie więcej kobiet, niż mężczyzn.
Te same statystyki pokazują również, że aż 91% podejrzewanych sprawców przemocy domowej stanowią mężczyźni. Oczywiście nie oznacza to, że problem przemocy wobec mężczyzn ze strony kobiet nie istnieje. Jednak z ujawnionych w procedurze „Niebieskiej Karty” działań Policji wyłania się obraz przemocy domowej, w której to mężczyźni znacznie częściej stosują przemoc wobec kobiet, niż odwrotnie.
Czym jest przemoc wobec kobiet i przemoc domowa?
Konwencja rysuje ramy ochrony przed przemocą wobec kobiet oraz przemocą domową. Posługuje się definicjami:
- przemocy wobec kobiet: naruszenie praw człowieka i forma dyskryminacji kobiet, oznacza wszelkie akty przemocy ze względu na płeć, które powodują lub mogą prowadzić do fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej szkody lub cierpienia kobiet, w tym również groźby takich aktów, przymus lub arbitralne pozbawianie wolności, zarówno w życiu publicznym, jak i prywatnym,
- przemocy domowej: wszelkie akty przemocy fizycznej, seksualnej, psychologicznej lub ekonomicznej zdarzające się w rodzinie lub gospodarstwie domowym, lub między byłymi, lub obecnymi małżonkami, lub partnerami, niezależnie od tego, czy sprawca i ofiara dzielą lub dzielili miejsce zamieszkania, czy nie,
- przemocy wobec kobiet ze względu na płeć: przemoc skierowana przeciwko kobiecie ponieważ jest kobietą lub która dotyka kobiety w nieproporcjonalnie większym stopniu.
Konwencja podkreśla, że przemoc nie znajduje uzasadnienia. Nie można jej uzasadnić np. kulturą, zwyczajem, religią, tradycją lub honorem.
Jaki jest cel Konwencji?
Konwencja dostrzega poważny problem przemocy domowej i przemocy wobec kobiet i wprowadza rozwiązania, które mają zapobiegać w szczególności przemocy domowej, molestowaniu seksualnemu, gwałtom, małżeństwom z przymusu, przestępstwom popełnianym w imię „honoru”, okaleczaniu narządów płciowych.
Jej celem jest:
- ochrona kobiet przed wszystkimi formami przemocy oraz zapobieganie, ściganie i eliminację przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,
- przyczynianie się do eliminacji wszystkich form dyskryminacji kobiet oraz wspieranie rzeczywistej równości kobiet i mężczyzn, w tym poprzez umacnianie samodzielnej pozycji kobiet,
- stworzenie ogólnych ram, polityki i działań na rzecz ochrony i wsparcia wszystkich ofiar przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,
- popieranie współpracy międzynarodowej, mającej na celu eliminację przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,
- zapewnienie wsparcia i pomocy organizacjom i organom ścigania dla skutecznej współpracy mającej na celu przyjęcie zintegrowanego podejścia do eliminacji przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.
Przeczytaj także: Doświadczasz przemocy domowej? To miejsca, w których możesz uzyskać wsparcie
Na mocy Konwencji państwa, w tym Polska są zobowiązane m.in. do:
- dostosowania przepisów prawa tak, aby chronić prawa wszystkich, a zwłaszcza kobiet, do życia wolnego od przemocy,
- wdrażania równości kobiet i mężczyzn i umacniania samodzielnej roli kobiet,
- podjęciu działań zmierzających do wykorzenienia uprzedzeń, zwyczajów i innych praktyk opartych na idei niższości kobiet,
- edukowania na temat równości kobiet i mężczyzn,
- zbierania danych statystycznych na temat przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,
- udzielania pomocy ofiarom przemocy w składaniu skarg indywidualnych i zbiorowych i udzielania informacji na temat ochrony prawnej,
- zapewnienia specjalistycznej pomocy ofiarom przemocy (usługi wsparcia, schroniska, telefon zaufania).
Konwencja nie jest groźna dla nikogo
Jest efektem dostrzeżenia ważnych społecznie problemów jak przemoc wobec kobiet i przemoc domowa wobec kobiet, mężczyzn, dzieci, czy osób starszych i określa jakimi sposobami państwa mogą sobie z tym problemem radzić. Konwencja nie pozbawia też nikogo praw, nie definiuje jak ma wyglądać rodzina, nie określa, jak mamy żyć. Mówi wyraźne STOP przemocy i daje nadzieję wielu osobom, że otrzymają stosowną pomoc.
