Umowa o zakazie konkurencji

Polscy pracodawcy nagminnie łamią prawo pracy. Jak?

Dominika Jajszczak

Ponad 38% pracowników w Polsce przyznaje, że doświadczyło łamania ich praw pracowniczych. Tylko 29% osób pracujących po godzinach otrzymało przysługujący im dodatek do wynagrodzenia, a 1 na 5 zatrudnionych był zmuszony do pracy podczas zwolnienia lekarskiego. Jak jeszcze polscy przedsiębiorcy łamią przepisy?

Serwis kariery LiveCareer Polska przeprowadził badanie, w którym zapytano ponad 1000 osób o realne warunki zatrudnienia. Wyniki raportu są alarmujące i wiele mówią o codzienności polskich pracowników.

Na nadużycia ze strony pracodawców najczęściej skarżą się pracownicy administracji publicznej (50% odpowiedzi w tej grupie), przemysłu i budownictwa (41%) oraz handlu (38%). Wśród najbardziej dotkliwych nadużyć znalazły się m.in. wypłata wynagrodzenia po ustalonym terminie (29%), zawieranie umowy „śmieciowej” zamiast umowy o pracę (29%), dyskryminowanie pracownika ze względu na płeć (21%) oraz brak narzędzi niezbędnych do pracy, np. komputera (21%).

Co więcej, powyższe zachowania często uchodzą pracodawcom na sucho — zaledwie 12% pokrzywdzonych pracowników zdecydowało się powiadomić o tym fakcie odpowiednie służby, a aż 30% nie zrobiło w tej sprawie nic. Niestety, wielu pracowników tak naprawdę nie wie, jakie dokładnie prawa im przysługują. A ci, którzy wiedzą, często nie chcą zgłaszać nadużyć, bo ważniejsza jest dla nich stała praca. Również podczas przeglądania ofert pracy dla różnych zawodów widać, że to, co powinno być dziś standardem — umowa o pracę, wypłata pensji na czas czy służbowy laptop — pracodawcy często przedstawiają jako benefit, który ma przekonać kandydatów do wysłania CV.

Sporym obciążeniem dla polskich pracowników są też nadgodziny, do których wyrabiania przyznało się aż 66% badanych. A aż 13% z nich nie otrzymało z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.

– Nadgodziny nie zawsze są przymusem, niektórzy z nas chcą sobie w ten sposób dorobić. Polacy chcą się realizować, podróżować, wielu spłaca kredyty, a ceny rosną. Problem pojawia się, gdy praca po godzinach staje się częścią kultury organizacyjnej firmy — np. wynika ze złego zarządzania — a pracodawca nie chce za nią płacić. To źle wpływa na morale i zdrowie pracowników. – komentuje Małgorzata Sury, ekspertka ds. kariery LiveCareer.pl

Badanie „Grzechy główne polskich pracodawców” z 2020 roku wykazało również, że:

  • około 28% ankietowanych nie otrzymało wynagrodzenia za wykonaną pracę,
  • najczęstszym objawem dyskryminacji w pracy jest zaniżanie wynagrodzenia,
  • wśród osób, które doświadczyły łamania ich praw pracowniczych, około 28% zainicjowało rozmowę z przełożonym, a tylko 8% zgłosiło sprawę do działu HR lub przełożonych wyższego szczebla.

Szczegółowy raport z badania „Grzechy główne polskich pracodawców” można znaleźć tutaj.


Autorką tekstu jest Żaneta Spadło – dziennikarka i redaktorka, ekspertka ds. kariery w LiveCareer.