Sandra Panuś o tym, czym jest lęk a strach oraz autorytet

Lęk kontra strach. Jak je odróżnić i ujarzmić?

Sandra Panuś

Strach i lęk często naprzemiennie używane są w naszym słowniku. Mamy poczucie, że jedno i drugie słowo oznacza tę samą emocję, a tu niespodzianka! Lęk i strach różni sama przyczyna ich powstawania.

 

Przyjrzyjmy się najpierw strachowi. Czym jest i skąd się bierze?

Strach to jedna z podstawowych cech pierwotnych mających swe źródło w instynkcie przetrwania. Strach rodzi się w mózgu – w ciele migdałowatym, które z kolei przekazuje impulsy do podwzgórza, na skutek czego organizm produkuje adrenalinę. Spotykasz niedźwiedzia w lesie to Twój umysł daje automatycznie informację zwrotną „pora uciekać”. W sytuacjach realnego zagrożenia, naturalną reakcją naszego organizmu jest np. odruch silnego napięcia mięśni, a w konsekwencji ucieczka lub walka (z niedźwiedziem walczyć nie polecam). Strach ma też stronę pozytywną, efektem jest ochrona nas lub naszego interesu. Żyjąc w jaskiniach nie przetrwalibyśmy długo bez tej, ratującej życie, reakcji.

Czym zatem jest lęk?

Lęk jest związany z przewidywaniem nadchodzącego z zewnątrz lub pochodzącego z wewnątrz organizmu niebezpieczeństwa. Objawiany jako uczucie napięcia, skrępowanie, zagrożenie. Jest on procesem wewnętrznym, niezwiązanym z bezpośrednim zagrożeniem lub bólem. Ludzie podatni na lęk wchodzą w tryb skanowania – szukają wokół siebie niebezpieczeństwa, sytuacji, ludzi, których powinni się obawiać. Zachowania obserwowane podczas stanów lękowych: unikanie miejsc, ludzi, niewychodzenie z domu, wychodzenie wcześniej ze spotkań.

W jaki sposób tworzy się lęk?

Pierwszy etap – powstaje myśl np. Nie poradzę sobie z tym zadaniem, na pewno wydarzy się coś złego.
Drugi etap – powstaje emocja lęku np. czujemy szybsze bicie serca, pocenie się, drżenie.
Trzeci etap – zachowanie: ucieczka lub walka np. nie idziemy na wyznaczone spotkanie.

A jak tworzy się strach?

Strach pojawia się w chwili realnego zagrożenia (nadjeżdżający w naszym kierunku samochód), zaś lęk ma charakter irracjonalny, wynika z wyobrażonego niebezpieczeństwa albo przewidywanego zagrożenia (wyobrażenia o przeciwnościach przy zmianie pracy).

PRZECZYTAJ TAKŻE: Czego nie jeść, kiedy się stresujesz? 5 rzeczy, których należy unikać, kiedy masz gorszy moment

Jak sobie radzić z lękiem?

Zamiana myśli (destrukcyjnych na wspierające) będzie powodować nowe emocje i w rezultacie końcowym nowe zachowania. Jeśli czujesz, że nie potrafisz sobie sama z tą zmianą poradzić polecam spotkanie ze specjalistą. Ale może warto zacząć od wykonania pewnego zadania.

Zadanie prowadzące do spojrzenia z nowej perspektywy na nasz lęk

Skoro unikanie sytuacji i używanie zachowań dla nas bezpiecznych daje ulgę tylko krótkoterminowo, ale podtrzymuje nasz lęk długoterminowo to może warto zachować się na opak, konfrontując się z tym, czego się boimy.
Weź kartkę i długopis i pisz!

1. Najpierw wypisz rzeczy, których unikasz, przed którymi czujesz lęk.
2. Narysuj skalę od 1 do 10, umieść tam swój lęk do danej sytuacji i odpowiedz na pytania:

  • W jakim miejscu jest ten lęk na skali od 1 do 10?
  • W jakim miejscu chcę, aby się znalazł?
  • Co mogę zacząć już teraz robić, aby się tam znalazł? Jakie mam umiejętności, aby przenieść się bliżej oczekiwanego celu?

Może pomogą Ci też poniższe pytania:

  • Czy lęki, które wypisałam to fakt, czy przekonanie?
  • Co jest najgorsze i najlepsze w tym co może się wydarzyć?
  • Jakiej rady udzieliłbym mojej koleżance z pracy w tej sytuacji?

***

O autorce:

Sandra Panuś – Coach ICC, terapeutka TSR i Ambasadorka programu Sukces TO JA. Organizatorka autorskich kobiecych spotkań „Porozmawiajmy o…” w Płocku. Autorka e-booka „Moc zmiany” i doradca wizerunkowy. Prowadzi warsztaty grupowe oraz konsultacje indywidualne online i stacjonarnie. Współautorka podcastu „Sukces Talks”.

Na tej stronie wykorzystujemy cookies. Uzyskujemy do nich dostęp w celach analitycznych oraz w celu zapewnienia prawidłowego działania strony. Jeżeli nie wyrażasz na to zgody, możesz zmienić ustawienia w swojej przeglądarce. Zobacz więcej w Polityce Prywatności.

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close