Przemoc domowa w dobie koronawirusa. Jak uzyskać pomoc?

W sytuacjach takich jak obecna, bardzo ważna jest solidarność społeczna. Bądźmy odpowiedzialni nie tylko za siebie ale też za bliskich czy osoby z naszego sąsiedztwa. Jeśli jesteśmy świadkami przemocy –  zgłośmy to na policję lub pod jeden z numerów interwencyjnych. W ten sposób możemy ocalić czyjeś zdrowie, a nawet życie.

Kluczowe jest dotarcie do osób, które doświadczają przemocy i przekazanie im informacji gdzie mogą szukać pomocy i wsparcia. Miasto Stołeczne Warszawa w ostatnich dniach uruchomiło taką informację w formie plakatu.

– W ostatnich latach szereg kampanii podniosło poziom świadomości społecznej na temat problemu przemocy domowej. Mam nadzieję, że także w tym trudnym czasie zaprocentuje to większą wrażliwością na losy drugiego człowieka i reagowaniem w sytuacjach, gdy innej osobie „za ścianą” dzieje się krzywda – mówi Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy.

Do warszawiaków zaapelowała też Katarzyna Wilkołaska–Żuromska, pełnomocniczka prezydenta m.st. Warszawy do spraw kobiet, która prosi o rozpowszechniania plakatu informacyjnego:

– Zależy nam, aby dotrzeć do jak największej liczby osób potrzebujących wsparcia. Plakat można udostępnić elektronicznie lub też wydrukować go i umieścić w przestrzeni publicznej, np. w widocznym miejscu w sklepach.

JAKIE SĄ FORMY WSPARCIA DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY W RODZINIE

Wyróżnia się trzy formy działań:

1. Interwencja – działanie doraźne podejmowane w wyniku nagłej potrzeby. Będzie to najczęściej interwencja policji lub odpowiednich służb czy instytucji.
2. Wsparcie – to środek o charakterze pomocowym w trudnych sytuacjach. Najpopularniejszą formą jest wsparcie emocjonalne, którego celem jest budowanie poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, zrozumienia oraz pewności, że nie jest się samotnym i bezradnym. Bardzo często wsparcia udzielają osoby pracujące w tzw. pierwszym kontakcie z członkami rodzin uwikłanymi w przemocową sytuację.
3. Terapia – to zaplanowany, zwykle długofalowy proces pracy oferowany osobom, które mają zagwarantowane względne bezpieczeństwo, jednak nie są w stanie poradzić sobie z konsekwencjami doświadczania przemocy.

GDZIE ZGŁASZAĆ SIĘ PO POMOC LUB GDZIE ZGŁOSIĆ FAKT, ŻE ZBYLIŚMY ŚWIADKAMI PRZEMOCY

APLIKACJE MOBILNE

• Aplikacja Avon Alert, uruchomiona kilka miesięcy temu przez Avon i fundację Feminoteka. Pokrzywdzone kobiety lub świadkowie przemocy korzystając z aplikacji Avon Alert uzyskają bezpłatną pomoc w wybrany przez siebie sposób – łącząc się z infolinią (tel. 888-88-33-88, czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-20.00) lub wysyłając wiadomość tekstową. Przedstawiciele Feminoteki skontaktują się z nimi w ustalonym czasie i wybranym sposobem komunikacji.
• Aplikacja Twój Parasol, która jest efektem międzynarodowej współpracy policji. Dzięki niej osoby narażone na sytuacje przemocy w rodzinie mogą uzyskać informacje i wsparcie. Aplikacja zawiera materiały edukacyjne oraz umożliwia dostęp do baz organizacji oferujących pomoc. Umożliwia też przesyłanie informacji o zdarzeniach przemocowych do ewentualnego wykorzystania oraz możliwość kontaktu.

TELEFON ZAUFANIA –  gwarantujący anonimowość. Dzięki temu osoby dzwoniące, które doświadczają przemocy w rodzinie, mogą otwarcie mówić o problemach swoich i swojej rodziny, pośrednio nabierając sił do podjęcia kolejnych kroków. Przeszkoleni konsultanci, oprócz wsparcia i motywacji do działania, podają także informacje o placówkach pomocowych i możliwościach uzyskania pomocy.

PUNKTY INFORMACYJNO-KONSULTACYJNE dla ofiar przemocy. Funkcjonują w każdej dzielnicy i są placówkami tzw. pierwszego kontaktu. Na miejscu można spotkać się ze specjalistami, np. psychologiem, prawnikiem, przedstawicielami policji, terapeutami czy członkami Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W PIK-ach osoby zainteresowane mogą uzyskać informacje na temat specjalistycznych ośrodków i form pomocy, które dostępne są w okolicy.

SPECJALNE OŚRODKI WSPARCIA, które gwarantują schronienie od 3 do nawet 6 miesięcy. Tam również zapewniona jest pomoc medyczna, psychologiczna, prawna i socjalna. W ośrodkach są organizowane grupy wsparcia i grupy terapeutyczne. Placówki są finansowane z budżetu państwa. Ich wykaz, wraz z danymi teleadresowymi, jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ. To szczególny rodzaj placówek, które powstały z myślą o osobach  znajdujących się w sytuacji kryzysu. Oferują natychmiastową pomoc, bezpieczeństwo i schronienie. Działają całodobowo, zazwyczaj przy powiatowych centrach pomocy rodzinie. Są również prowadzone przez organizacje pozarządowe czy ośrodki pomocy społecznej.

SCHRONISKA I HOSTELE DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE. Ich rola jest bezcenna. To właśnie bowiem brak docelowego miejsca ucieczki sprawia, że wiele osób które doświadcza przemocy w rodzinie nie decyduje się na odejście od sprawcy. Takie placówki są prowadzone zazwyczaj przez samorządy lokalne i organizacje pozarządowe. Oferują, oprócz dachu nad głową, pomoc psychologiczną, prawną, terapeutyczną, a czasem medyczną – zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci.

OGÓLNOPOLSKIE PLACÓWKI OFERUJĄCE POMOC OSOBOM DOŚWIADCZAJĄCYM PRZEMOCY W RODZINIE

• OGÓLNOPOLSKIE POGOTOWIE DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE „NIEBIESKA LINIA” ( http://www.niebieskalinia.org/ ), w którym można uzyskać wsparcie, pomoc psychologiczną oraz informacje o możliwościach uzyskania pomocy najbliżej miejscowości zamieszkania. W ofercie Pogotowia „Niebieska Linia” jest m.in.:
  • całodobowy, bezpłatny telefon dla ofiar przemocy w rodzinie 800 12 00 02; w poniedziałki w godz. 18.00–22.00 – konsultacje w jęz. angielskim, we wtorki w godz. 18.00–22.00 w jęz. rosyjskim;
  • telefoniczna poradnia prawna − poniedziałki i  wtorki w  godz. 17.00–21.00 (tel. 22 666 28 50) oraz środy w godz. 18.00–22.00 (tel. 800 12 00 02);
  • poradnia e-mail: niebieskalinia@niebieskalinia.info;
  • interwencja w sprawach przemocy w rodzinie – kontakt z placówkami zajmującymi się przemocą w rodzinie na terenie zamieszkania osoby pokrzywdzonej
  • podejmowanie interwencji w sytuacji zagrożenia życia i/lub zdrowia wobec osób skazanych za przemoc w rodzinie, które nadal krzywdzą swoich najbliższych;
• FUNDACJA CENTRUM PRAW KOBIET, która świadczy pomoc kobietom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych. Prowadzi m.in.:
  • telefon zaufania 22 621 35 37 (dyżur psychologiczny: poniedziałek-środa i piątek w godz. 10.00–16.00; dyżur prawny: czwartek w godz. 10.00–16.00);
  • telefon interwencyjny dla kobiet doświadczających różnych form przemocy – 600 070 717;
  • poradnie e-mail: pomoc@cpk.org.pl, prawne@cpk.org.pl, porady.psychologiczne@cpk.org.pl
  • dyżur policjanta w każdy czwartek w godzinach 16:00 – 22:00, tel. 22 622 25 17.
• FUNDACJA DAJEMY DZIECIOM SIŁĘ – oferuje pomoc dzieciom i ich rodzicom/opiekunom. Pomoc ma formę indywidualnych i grupowych spotkań dla dzieci w trudnych sytuacjach życiowych, krzywdzonych i tych, wobec których wszczęte zostały procedury prawne lub które są uzależnione od Internetu. Prowadzi m.in. telefon zaufania dla dzieci 116 111 (poniedziałek-niedziela w godz. 12.00 – 2.00) oraz Telefon dla Rodziców i Nauczycieli 800 100 100 (poniedziałek-piątek w godz. 12.00 – 15.00).
• SIEĆ OŚRODKÓW POMOCY OSOBOM POKRZYWDZONYM PRZESTĘPSTWEM, z których pomocy korzystają przede wszystkim osoby doznające przemocy w rodzinie.

SKALA PRZEMOCY DOMOWEJ W POLSCE POZA PANDEMIĄ

Problem przemocy domowej w Polsce i bez globalnej pandemii wygląda zatrważająco. Według policyjnych statystyk w samym tylko 2019 roku odnotowano ponad 166 tysięcy jej przypadków. Liczba osób pokrzywdzonych może być jednak zdecydowanie wyższa, ponieważ – jak wskazują badania prof. Beaty Gruszczyńskiej z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości – służbom zgłaszany jest średnio co trzeci przypadek.

Według szacunków Centrum Praw Kobiet rocznie w związku z przemocą domową ginie nawet 400-500 Polek. W tej liczbie zawierają się zabójstwa, pobicia ze skutkiem śmiertelnym oraz samobójstwa osób poszkodowanych.