Równość płci w Polsce? Ranking Światowego Forum Ekonomicznego nie pozostawia złudzeń. Kto jest liderem?

Dagny Kurdwanowska

 

W niedawno opublikowanym rankingu Global Gender Gap 2018 Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) porównano sytuację 149 krajów na świecie pod względem równości płci i wyrównywania szans w życiu społecznym i gospodarczym. Polska znalazła się w nim daleko poza Top 10. Podium zdominowały ponownie kraje skandynawskie, gdzie udało się zlikwidować większość nierówności.

WEF mierzy nierówności płci w życiu społecznym i gospodarczym od 2006 r., kiedy opublikowano pierwszy indeks Gender Gap. Opracowany przez World Economic Forum (WEF) trzynasty Global Gender Gap Report 2018 pokazuje dominację krajów skandynawskich, które zajmują w nim najwyższe cztery pozycje. Kolejno są to: Islandia, Norwegia i Szwecja. Tuż za podium znalazła się Finlandia.

Islandia – 85% nierówności wyrównanych

Islandia utrzymuje pozycję lidera w rankingu Światowego Forum Ekonomicznego od dziesięciu lat. Postępowa polityka państwa w zakresie opieki nad dziećmi nie stawia kobiet przed wyborem: praca lub wychowywanie dzieci. System opieki nad dziećmi i urlop rodzicielski (zarówno kobiety, jak i mężczyźni otrzymują po 90 dni urlopu) pomagają zdjąć z matek ciężar opieki nad dziećmi, zachęcając je do aktywności zawodowej.

Norwegia – siła parytetu

W Norwegii ponad 83 proc.nierównościmiędzy płciami zostało wyrównane i z roku na rok luka pomiędzy mężczyznami i kobietami ulega zmniejszeniu.Wspieranie polityki rodzinnej i znaczne świadczenia na opiekę nad dziećmi doprowadziły do wysokiego odsetka kobiet wchodzących na rynek pracy. W Norwegii od 2013 r. matki i ojcowie są zobowiązani na równi do skorzystania z co najmniej 14-tygodniowego płatnego urlopu po urodzeniu dziecka. Ustanowiono też obowiązkowy parytet kobiet w parlamencie i w zarządach przedsiębiorstw na poziomie minimum 40 proc., dzięki temu kobiety obejmują obecnie 41 proc. stanowisk w zarządach firm i na wyższych stanowiskach kierowniczych.

Szwecja – skuteczny system urlopów rodzicielskich

Z kolei Szwecja ma najbardziej hojny system urlopów rodzicielskich na świecie, z rodzicami uprawnionymi do dzielenia 480 dni (lub około 16 miesięcy) płatnego urlopu po urodzeniu lub adopcji dziecka. To tylko jedna z inicjatyw, które pomogły Szwedom osiągnąć wynik wyrównania nierówności płci na poziomie 82 proc. W ostatnich latach wzrosła również liczba kobiet pracujących nie tylko jako kierownicy wyższego szczebla, ale też jako prawodawcy. W 2016 r. liczba kobiet piastujących szwedzkie stanowiskach ministerialne po raz pierwszy dorównała mężczyznom. Szwecja zajmuje pierwsze miejsce w tej kategorii we wspomnianym rankingu WFE.

Finowie – zero nierówności pod względem wykształcenia

Natomiast Finlandia plasuje się na czwartej pozycji z wynikiem 82 proc. zrównanych różnic między płciami. Finowie to jedyny naród nordycki, który w pełni zniwelował nierówność płci w zakresie wykształcenia. Finlandia odegrała pionierską rolę w walce o równość płci, stając się jednym z pierwszych krajów na świecie, który przyznał kobietom prawo do głosowania w 1906 r. Jednocześnie była pierwszym państwem, które przyznało kobietom pełne prawa polityczne. Kobiety stanowią 42 proc. fińskiego parlamentu i 38,5 proc. ministrów.

– Odsetek kobiet pracujących i szukających pracy zależy w dużej mierze od kilku kluczowych czynników, w tym m.in. od poziomu wykształcenia, liczby dzieci w rodzinie, warunków pracy czy dyskryminacji płacowej oraz od ułatwień w prowadzeniu firmy i korzystnych warunków dla przedsiębiorczości. Nic zatem dziwnego, że państwa o najwyższej stopie aktywności zawodowej kobiet takie jak Islandia, Norwegia, Finlandia, Szwecja, to jednocześnie kraje, które wprowadziły wiele innowacyjnych rozwiązań umożliwiających godzenie pracy zawodowej i obowiązków rodzicielskich. Statystyki OECD oraz czołowe cztery miejsca w zestawieniu krajów przyjaznych wyrównywaniu szans – Global Gender Gap 2018, świadczą o wieloletniej pracy Skandynawów w celu zmniejszania różnic miedzy płciami. Wypracowane przez Skandynawów rozwiązania są z pewności godne naśladowania – podsumowuje Agnieszka Zielińska, Dyrektor Zarządzająca Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.

Kto jeszcze w Top 10?

Pozostałe miejsce w światowej czołówce zajmują kolejno: Nikaragua, Rwanda, Nowa Zelandia, Filipiny, Irlandia i Namibia. We wszystkich tych krajach udało się zlikwidować nierówności na poziomie ok. 80%.

Polska na tym tle wypada blado, choć wciąż mieści się w pierwszej 50., zajmując 42 lokatę. W rankingu wskazano, że sytuacja w Polsce pod względem likwidowania nierówności jest w miarę stabilna, z niewielką poprawą jeśli chodzi o sferę zawodową.

Cały raport można znaleźć TUTAJ.