Biznes i kariera, Diversity

Czy polski pracownik wspiera i szanuje? Cała prawda o różnorodności w miejscu pracy

Tolerancja, otwartość na innych i budowanie różnorodności to bez wątpienia niezwykle ważne kwestie. Szczególnie biorąc pod uwagę nowe zjawiska na rynku pracy, takie jak m.in. walka o talenty, wzrastająca liczba pracujących w Polsce obcokrajowców czy zmiany demograficzne. Czy jesteśmy gotowi na pracę w różnorodnym środowisku? Badania Pracuj.pl jednoznacznie wskazują, że tak. Znacząca większość odpowiadających nie widzi problemu we współpracy z osobą innej płci, narodowości, orientacji psychoseksualnej, czy o innych poglądach politycznych. Wyzwaniem natomiast są wciąż działania po stronie pracodawców – tylko nieco ponad połowa badanych potwierdza, że ich firma aktywnie dba o to, by wszystkie zatrudnione osoby czuły się w swoim miejscu pracy dobrze.

Zgodnie z danymi przekazanymi przez Główny Urząd Statystyczny, w II kwartale 2023 roku liczba osób pracujących w naszym kraju wyniosła 16,85 mln. Jest to ogromna i zróżnicowana grupa. Patrząc tylko pod kątem wieku: na obecnym rynku pracy współpracują ze sobą aż cztery pokolenia: Baby Boomer, X, Y i Z. A przecież wśród osób aktywnych zawodowo znajdują się także osoby o różnej płci, orientacji psychoseksualnej, narodowości, poglądach i wielu innych czynnikach budujących różnorodność. Jak wobec tego odnajdujemy się w coraz bardziej zróżnicowanym środowisku pracy? Aby odpowiedzieć na to pytanie serwis Pracuj.pl przeprowadził badanie na grupie 1860 Polaków, a jego wyniki znajdują się poniżej.

Polscy pracownicy otwarci na różnorodne miejsce pracy

Wyniki badania Pracuj.pl jednoznacznie wskazują, że polscy pracownicy są otwarci, tolerancyjni i uważają, że w pracy znaczenie mają przede wszystkimi umiejętności. Aż 79% badanych potwierdza, że pracowników oceniać należy wyłącznie ze względu na kompetencje i osiągnięcia.

Wykres 1_Polski pracownik wspiera i szanuje. O różnorodności w miejscu pracy.png

Wyniki te nie są jednak identyczne wśród całej grupy badanych. Porównując kobiety i mężczyzn, widzimy znaczącą różnicę: z twierdzeniem, że ocenie w miejscu pracy powinny podlegać jedynie kompetencje i umiejętności, zgadza 84% kobiet i 74% mężczyzn. Jeszcze większą różnicę możemy zauważyć porównując najmłodsze i najstarsze pokolenie na rynku pracy. Wśród osób w wieku 18-24 liczba pozytywnych wskazań wynosi 68%, a wśród badanych w wieku 55-65 – aż 86%.

Dla polskich pracowników problemu nie stanowią kwestie związane z różnorodnością wśród osób, z którymi regularnie współpracują. 71% badanych wskazuje, że inna orientacja psychoseksualna współpracownika nie jest dla nich przeszkodą we wspólnej pracy. 73% respondentów tak samo postrzega współpracę z osobami o innych poglądach politycznych, a aż 77% nie widzi problemu w pracy z osobami o innej narodowości. Wyższe pozytywne wyniki w odpowiedziach na te pytania osiągają kobiety. Największą różnicę pomiędzy odpowiedziami kobiet i mężczyzn, aż 13 punktów procentowych, obserwujemy przy pytaniu dotyczycącym orientacji psychoseksualnej. Pozytywne odpowiedzi kobiet wynoszą 78%, natomiast w przypadku mężczyzn jest to 65%. Niewiele mniejsza różnica, 11 punktów procentowych, pojawia się w odpowiedziach na pytanie na temat współpracy z osobami innej narodowości. Tutaj również wyższymi wskazaniami pozytywnymi charakteryzują się kobiety (82% w stosunku do 71% w przypadku mężczyzn). Pod kątem wieku najwięcej pozytywnych wskazań notujemy u grupy najstarszej, czyli osób w wieku 55-65 lat.

Wykres 2_Polski pracownik wspiera i szanuje. O różnorodności w miejscu pracy.png

PRZECZYTAJ TEŻ: Jak różnorodność w zespołach naukowych wyzwala potencjał innowacyjny?

Polski rynek pracy jest coraz bardziej różnorodny. Obecnie znajdują się na nim cztery pokolenia, a każde z nich inaczej patrzy na kwestię kariery i w inny sposób podchodzi do osiągania swoich celów zawodowych. Mamy też coraz więcej osób z zagranicy, szczególnie z Ukrainy, ale nie tylko. Nie bez znaczenia jest również fakt, że praca zdalna dała możliwość zatrudniania osób z dowolnego kraju. Biorąc to pod uwagę, bardzo cieszą tak pozytywne wskazania dotyczące akceptacji różnorodności. Na pewno takie postawy pozytywnie wpływają na atmosferę w pracy. Przekładają się też bezpośrednio na możliwość współpracy, efektywność i wspólną realizację celów – komentuje wyniki badania Agnieszka Bieniak, Dyrektorka HR w Pracuj.pl.

Czy wiek i płeć liczą się we współpracy z przełożonym?

Współpraca z osobami o innej narodowości, płci czy przekonaniach to ważna kwestia. Warto więc przyjrzeć się jej pod innym kątem i zapytać: jak wygląda podejście Polaków do różnorodności w kontekście relacji z przełożonym? Okazuje się, że również w tym aspekcie jesteśmy otwarci. Aż 78% badanych wskazało, że nie stanowi dla nich problemu, aby być podwładnym osoby innej płci. Także w tym przypadku więcej kobiet odpowiada pozytywnie na to pytanie – 84% pozytywnych odpowiedzi, do 73% pozytywnych wskazań wśród mężczyzn.

Trochę mniejszy, ale wciąż wysoki odsetek odpowiedzi pozytywnych notujemy przy pytaniu dotyczącym wieku przełożonego. 64% badanych deklaruje, że nie stanowi dla nich problemu bycie podwładnym osoby znacznie młodszej od siebie. W tym przypadku odpowiedzi są spójne wśród badanych obu płci. Znaczącą różnicę widzimy natomiast w zależności od wieku odpowiadających. Wskazania pozytywne rosną wraz z wiekiem – aż 76% osób w grupie 54-65, potwierdziło, że nie stanowi dla nich problemu współpraca ze znacznie młodszym przełożonym. Niższe wyniki w grupach młodszych, mogą być związane z obawą o doświadczenie tak młodej osoby lub z dużymi ambicjami i potrzebą rozwoju zawodowego osób w tych przedziałach wiekowych.

Wykres 3_Polski pracownik wspiera i szanuje. O różnorodności w miejscu pracy.png

Różnorodność szansą dla pracodawców

A jak wygląda zaangażowanie pracodawców w działania związane z budowaniem różnorodnych środowisk firmowych? 56% badanych wskazuje, że ich pracodawca aktywnie dba o to, by wszystkie zatrudnione osoby czuły się w miejscu pracy dobrze. 31% ankietowanych potwierdza natomiast, że w ich firmie istnieją grupy zainteresowań lub inicjatywy mające na celu integrację osób różnych narodowości, wyznań czy orientacji psychoseksualnych.

Wykres 4_Polski pracownik wspiera i szanuje. O różnorodności w miejscu pracy.png

49% badanych odbiera angażowanie się firm w inicjatywy promujące otwartość i tolerancję wobec przedstawicieli społeczności LGBT+ jako pozytywną tendencję. Wynik ten różni się w zależności od płci osoby odpowiadającej. Takie działania pozytywnie ocenia 55% kobiet i nieco mniej, bo 43% mężczyzn. Zestawiając to z wcześniejszymi bardzo pozytywnymi wynikami dotyczącymi współpracy z osobami o innej orientacji psychoseksualnej, narodowości czy poglądach, warto zwrócić uwagę, że nie zawsze otwarta postawa wobec współpracowników idzie w parze z pozytywnym odbiorem bezpośredniego zaangażowania firmy w te kwestie. Dlatego organizując akcje na rzecz promowania różnorodności, warto je dokładnie przemyśleć, tak aby uwzględnić potrzeby wszystkich grup pracowników organizacji.

Różnorodność to szansa na rozwój – wyniki badania wskazują, że polscy pracownicy to rozumieją i nie obawiają się współpracy w różnorodnych zespołach. Jednak dobre nastawienie i chęci mogą czasem nie wystarczyć. Dlatego tak ważne jest, aby organizacje wspierały i edukowały pracowników, jak efektywnie i komfortowo pracować w zróżnicowanych zespołach. Jest to tym bardziej ważne, że biorąc pod uwagę kwestię walki o talenty, zmian demograficznych oraz coraz większej liczby obcokrajowców na polskim rynku, nasze środowiska będą w coraz większym stopniu różnorodne, a pracodawcy, którzy nauczą się nimi dobrze zarządzać, zdobędą znaczącą przewagę.

Badanie „Różnorodność w miejscu pracy” zostało przeprowadzone we wrześniu 2023 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 1860 Polaków w wieku 18-65 lat. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.