Odporność psychiczna w liczbach
W IV kwartale 2020 roku blisko 80% ankietowanych przez Human Power w ramach badania „Stresoodporni” odpowiedziało, że doświadcza ataków paniki, nad którymi trudno im zapanować. 70% respondentów przyznało, że odczuwa więcej stresu niż przed pandemią, a blisko 40% można zaliczyć do grupy, która charakteryzuje się słabszą kondycją psychiczną. Zebrane dane wskazują na jedno – obszar odporności psychicznej i jej budowania powinien stać się kluczowym zagadnieniem w 2021 roku.
Liderzy bardziej zestresowani niż ich pracownicy
Badania Human Power pokazują, że wraz z długością trwania pandemii pogłębiają się różnice w odpowiedziach między badanymi na stanowiskach kierowniczych i nie kierowniczych. Okazuje się, że liderzy są w gorszej sytuacji emocjonalnej niż pracownicy, a także częściej niż ich podwładni sięgają po środki uspokajające. Liderzy także częściej borykają się z problemami ze snem. Mają także spore wyzwanie z radzeniem sobie z emocjami takimi jak: lek i strach, złość, gniew, lęk i niepokój, smutek czy zniechęcenie – trudno też im te emocje określić i nazwać. U niektórych zauważalna jest wręcz tzw. pustka emocjonalna.
Czy odporność psychiczna to cecha wrodzona?
Badania przeprowadzone w Hiszpanii pokazują, że 1/3 ludzi wykorzystuje kryzys i przeciwności losu do tego, aby wyciągać z nich wnioski i rozwijać się osobiście. Ta grupa ludzi po pokonaniu trudności czuje się znacznie silniejsza. Badania określają te osoby jako jednostki o największej psychicznej elastyczności i otwartości na zmiany. Koordynator badań dr Joaquín Limonero podkreśla, że odporność psychiczna nie jest cecha wrodzoną a umiejętnością, którą możemy rozwijać i doskonalić, co pozytywnie wpłynie na jakość naszego życia. „Badania naukowe z obszaru neuroplastyczności mózgu i epigenetyki wskazują, że siła i odporność psychiczna nie jest cechą stałą, może ulegać zmianie w zależności od różnych czynników. To bardzo optymistyczna wiadomość dla nas, ponieważ nawet jak w niektórych sytuacjach brakuje nam siły i odporności to możemy ją kształtować, pracować nad jej wzmocnieniem. Modyfikacja może nastąpić przez doświadczenia życiowe, zmianę zachowań i nawyków.” – tłumaczy Alina Kaźmierczak, ekspertka w dziedzinie odporności psychicznej.
Dlaczego opłaca się być odpornym psychicznie?
„Osoby silne i odporne psychicznie mają w życiu łatwiej, osiągają wyższy poziom zadowolenia. Potrafią planować swoją przyszłość i mają poczucie, że to co się dzieje w ich świecie, zależy od nich. Wyznaczają cele i wytrwale je realizują. Porażkę traktują jako naukę w drodze do osiągnięcia wymarzonego celu. Nawet, gdy im coś nie wychodzi, nie zrażają się przeszkodami, a poszukują nowych rozwiązań. Odporni są otwarci na zmiany i szybciej się adaptują. Wierzą w swoje możliwości, są pewni siebie. Skutecznie radzą sobie ze stresem i zazwyczaj emanują spokojem i nie targają nimi skrajne emocje.” – dodaje Alina Kaźmierczak.
Jak radzić sobie z trudnymi emocjami?
46,9% ankietowanych przez Human Power stwierdziło, że trudno im nad sobą zapanować w sytuacjach stresujących. Zdarza im się także zachowywać się w sposób niepodobny do siebie. Blisko 30% w obecnej sytuacji częściej doświadcza irytacji, złości czy gniewu. Niepokojący jest fakt, że ponad 81% osób sięga po środki uspokajające, aby poradzić sobie z lękiem i niepokojem, a ponad 72% sięga po alkohol lub inne używki, aby uspokoić swoje myśli. Tylko 29,9% ankietowanych stosuje techniki oddechowe i relaksacyjne pozwalające na redukcję stresu czy napięcia.