Jednym z kluczowych zagadnień są urlopy związane z urodzeniem i wychowywaniem dziecka na wczesnym etapie jego życia oraz ich podział pomiędzy rodziców. Obecnie w Polsce dostępne są:
- urlopy macierzyńskie: 20 tygodni, z czego pierwsze 14 tyg. zarezerwowane dla matki, a kolejne 6 może być wykorzystane przez ojca;
- urlopu rodzicielskie: łącznie do 41 tygodni (maksymalnie 32 tygodnie dla jednego rodzica). Urlop przysługuje obojgu rodzicom. Mogą go wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat, nie więcej niż w pięciu częściach. Każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do wykorzystania 9 tygodni z ww. wymiaru urlopu, którego nie można przenieść. Pozostałą częścią urlopu rodzice mogą podzielić się według uznania, tak, aby nie przekroczyć łącznego wymiaru i ilości części;
- urlopy ojcowskie: do 2 tygodni, do wykorzystania przed ukończeniem przez dziecko 12 miesiąca życia. Można go wykorzystać jednorazowo lub dzieląc na dwie części, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień;
- bezpłatne urlopy wychowawcze: do 36 miesięcy; uprawnieni są oboje rodzice, którzy byli zatrudnieni co najmniej 6 miesięcy. Mogą go wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do wykorzystania miesiąca z ww. wymiaru urlopu, którego nie można przenieść. Urlop wychowawczy można wykorzystywać w pięciu częściach, niekoniecznie następujących po sobie, tak aby nie przekroczyć łącznego wymiaru i ilości części.
Bardzo istotną zmianę w tym zakresie przyniosła unijna dyrektywa work-life balance – to dzięki niej ojcowie otrzymali prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, którego nie da się przenieść na matkę. To rozwiązanie ma zwiększyć udział ojców w opiece nad dziećmi. W ten sposób nie tylko łatwiej będzie o budowę trwałej więzi taty z dzieckiem, ale także o odciążenie mam i ułatwienie im powrotu na rynek pracy.
Partnerski model rodziny, w którym rodzice po równo dzielą obowiązki opiekuńcze, jest zdaniem większości Polaków optymalny (dane CBOS z 2020 r. wskazują, że był preferowany przez 58% Polaków). Niestety, teoria nie zawsze idzie w parze z praktyką. Dane Polskiego Instytutu Ekonomicznego z 2022 r. wskazują, że w 68 proc. rodzin z dziećmi w wieku 1-9 lat, w których oboje rodzice pracują, to matki poświęcają więcej czasu na opiekę.
Bank BNP Paribas, dążąc do zapewnienia równej pozycji kobiet i mężczyzn w biznesie, podejmuje działania, które ułatwiają powrót do pracy młodym rodzicom i promują równość w opiece nad dziećmi. W banku aktywnie działa oddolna grupa pracownicza ojców „Tato, masz to jak w banku”. Jej członkowie działają na rzecz rozwijania kompetencji rodzicielskich i równych praw obojga rodziców. W ramach regularnych Tygodni Rodzicielskich bank organizuje warsztaty tematyczne, w tym również dedykowane specjalnie ojcom. Organizacja wspiera inicjatywy Fundacji Share The Care mające na celu wyrównywania praw obojga rodziców do opieki nad dzieckiem i jest partnerem wydanych przez fundację publikacji „Przewodnik dla pracodawców „50/50 to się wszystkim opłaca”, „Równi w domu, równi w pracy. Przewodnik dla pracodawców i pracujących rodziców”, „Facet na 100 pro, czyli jak korzystać z ojcostwa i 9 tygodni urlopu tylko dla ojców”.
– Wspólne rodzicielstwo daje ojcom szansę budowania więzi z dzieckiem od pierwszych miesięcy jego życia, codziennego obserwowania jak się rozwija i nabywa nowe umiejętności. Pomaga też lepiej zrozumieć sytuację mam, zobaczyć z bliska, jak wymagające fizycznie i emocjonalnie jest opiekowanie się noworodkiem i niemowlęciem i – co najważniejsze – odciążyć je. Dla kobiet świadomość, że tata jest w pełni samodzielnym i sprawnym opiekunem malucha, może być kluczowa w podjęciu decyzji o powrocie do pracy i kontynuowaniu kariery zawodowej – mówi Konrad Siedlecki, specjalista ds. BHP, współzałożyciel bankowej grupy „Tato, masz to jak w banku”.
W czasach, kiedy większość wysoko rozwiniętych krajów świata zmaga się z kryzysem demograficznym, biznes nie może zapominać o tym, że jest nierozerwalnie związany ze społecznościami, w których funkcjonuje. Od decyzji pracodawców może zależeć to, czy kobiety mają możliwość łączenia macierzyństwa z rozwojem zawodowym, a nawet to czy w ogóle zdecydują się na dziecko. Dlatego promując w organizacji kulturę inkluzywną Bank BNP Paribas szczególnie zwraca uwagę na budowanie przyjaznej atmosfery wokół rodzicielstwa, aby zarówno kobiety, jak i mężczyźni, którzy decydują się korzystać ze swojego prawa do opieki nad dzieckiem, czuli jak największe wsparcie.
