1. Czy wierzę w stereotypy?
Dziewczynkom wpaja się od małego wiele stereotypowych przekonań, które przekładają się potem na ich sposób myślenia w dorosłym życiu. O to niektóre z nich:
- Nie bądź za mądra, bo chłopcy tego nie lubią
- Musisz dogadywać się ze wszystkimi i robić to, czego od ciebie chcą
- Bądź miła i uprzejma dla wszystkich przez cały czas
- Nie próbuj nowych rzeczy – to może być niebezpieczne
- Jeśli będziesz walczyć o swoje, możesz zranić czyjeś uczucia, dlatego zachowaj swoje myśli dla siebie
- Zawsze miej dobre maniery
- Unikaj konfrontacji i nie okazuj agresji. Akceptuj to, co się dzieje i wykorzystaj to, co masz do dyspozycji
- Wyjdź za bogatego mężczyznę. Osobowość i dopasowanie to kwestie drugorzędne.
Jak wiele z nich słyszałaś, kiedy dorastałaś? Z iloma do dziś się zgadzasz?
Wiele z nich podtrzymywanych jest przez komunikaty społeczne – widzimy je w reklamach, serialach telewizyjnych. Widzimy pięknych ludzi, którzy są szczęśliwi dopiero gdy użyją reklamowanego produktu. Ty też możesz być jak oni, wystarczy że kupisz produkt X – zapewniają Cię producenci, przy okazji wmawiając, że jest z tobą coś nie tak. Tak buduje się poczucie, że musisz kupować coraz to nowe rzeczy, aby być atrakcyjną dla otoczenia. A przecież twoja wartość nie zależy od tego, co kupisz – masz ją w sobie!
2. Jaki wpływ na moje poczucie wartości ma to, co mówią o mnie i do mnie rodzice?
Wpływ rodziny ma ogromny wpływ, zwłaszcza tej najbliższej. Obserwujemy ich, słuchamy, przyjmujemy to, co mówią za pewnik. Są przecież duzi, mądrzy i wiedzą lepiej. Mądry rodzic wzmacnia talenty swojego dziecka, buduje jego poczucie wartości. Rodzic, który tego nie potrafi, często nie mając złych intencji, po prostu szkodzi i sprawia, że gubimy wiarę we własne siły. Jakie zachowania rodziców niszczą pewność siebie dziecka? Oto kilka przykładów:
- Surowe kary za drobne przewinienia i zwykłe błędy
- Krzyk i rozkazywanie
- Brak szacunku w kontaktach
- Lekceważenie
- Zarzucanie, że wszystko robisz źle i do niczego się nie nadajesz
- Wysokie, niemożliwe do spełnienia oczekiwania
- Utrzymywanie, że wiele zależy od szczęścia albo pecha, przez co czułaś coraz większą bezsilność
- Twierdzenie, że każda porażka udowadnia, że nie jesteś nic warta
- Stawianie rodzeństwa lub innych dzieci za wzór – porównywanie
- Zaniedbywanie i brak rozmowy
Pamiętaj, że takie sytuacje wcale nie pojawiają się tylko w dzieciństwie. Nawet kiedy jesteś już dorosła, twoja rodzina nadal może mieć wpływ na Twoja samoocenę. Zwłaszcza, gdy wciąż słyszysz te same komunikaty. Na szczęście, w dorosłym życiu masz większą szansę, żeby się im przeciwstawić i obronić siebie w tej sytuacji.
Co zrobić? Nie wpadaj w pułapkę obwiniania rodziców za wszelkie twoje niepowodzenia. Kiedy przychodzi co do czego, to TYLKO TY masz realny wpływ na to, co się dzieje w Twoim życiu. Jeśli chcesz coś zmienić, to ta zmiana musi nastąpić w TOBIE.
3. Jakie przekonania mam na swój temat?
Stereotypy i negatywne komunikaty, które słyszymy od dziecka wpływają na to, jak postrzegamy siebie i jakie mamy na swój temat przekonania. A te z kolei sprawiają, że wierzymy w siebie i czujemy się pewne albo wręcz przeciwnie: dołujemy się, podstawiamy sobie nogę i wpadamy w pułapkę samospełniającej się przewodni, udowadniając sobie na siłę, że naprawdę jesteśmy tak beznadziejne jak o sobie myślimy.
Oto kilka najczęstszych negatywnych przekonań, które mamy na swój temat:
- Jestem beznadziejna
- Do niczego się nie nadaję
- Nie dam rady
- Nic nie potrafię
- Inni zorientują się, że jestem do niczego
- Inni będą się ze mnie śmiać
- Jeśli to zrobię, na pewno poniosę porażkę i najem się wstydu
Jak walczyć z czarnymi scenariuszami i negatywnymi przekonaniami? Czytaj TUTAJ!
4. Jak bardzo obchodzi mnie, co ludzie powiedzą?
Kiedy źle o sobie myślimy, łatwiej ulegamy kolejnej pułapce, która odbiera nam energię, motywację i chęć do działania – co inni powiedzą lub pomyślą? Zakładamy przy okazji, że na pewno pomyślą i powiedzą coś złego, obraźliwego, że będą się z nas śmiać. Sama myśl o tym może sparaliżować. Skąd właściwie się bierze? Możemy wynieść ją z domu, ze szkoły lub z zabaw z rówieśnikami. Jeśli często złośliwie oceniano nasz wygląd, umiejętności albo zachowanie, zawsze w tyle głowy będziemy uważały, że jesteśmy pod bacznym nadzorem i każdy nasz ruch to pretekst do tego, żeby inni mogli nas skrytykować.
Jakie uwagi odbierają nam pewność siebie?
- Jak ty wyglądasz?! Popatrz na Anię, jak ślicznie się ubrała.
- Ale masz wielki zadek. Jeśli nie schudniesz, nigdy nie znajdziesz męża.
- Jak ty się ubierasz? Wyglądasz jak dziecko stróża.
- Ta Małgosia taka mądra, inteligentna i grzeczna – a ty? Popatrz tylko na siebie.
- Znowu nikt cię nie zaprosił na imprezę? Pewnie jesteś za brzydka.
5. Czy mam wokół siebie przyjaciół?
Na naszą pewność siebie budowaną zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłych życiu wpływ mają także nasze interakcje z rówieśnikami, np. to ilu przyjaciół mamy, wsparcie, jakie od nich otrzymujemy, ewentualnie poczucie osamotnienia, gdy przyjaciół wokół nas brakuje.
Masz wielu przyjaciół, czy może jesteś typem samotnika? Chętnie wychodzisz spotkać się z ludźmi, czy może wolisz zostać w domu? A może zdarzyło Ci się, kiedy byłaś dzieckiem, być nękanym przez innych? Kiedyś było to wyśmiewanie i bijatyki w szkole. Dzisiaj prześladowanie przeniosło się do Internetu. Niestety często daje to sprawcy poczucie anonimowości i bezkarności. Dyskryminacja przez rówieśników, może się bardzo poważnie odbić na naszej psychice i dawać się we znaki nawet w dorosłym życiu.
***
Pisząc tekst korzystałam z książki „Poczucie własnej wartości dla bystrzaków” S. Renee Smith i Vivian Harte
