Chcesz być zdrowa? Badaj się profilaktycznie!

Katarzyna Gradek

Młode Polki wciąż zbyt rzadko badają się profilaktycznie. O tym, co i kiedy zbadać, gdy masz 20, 30, 40 i 50+ lat pisze Katarzyna Gradek.

Wyniki ostatnich badań stanu zdrowia Polaków podane przez GUS i przeprowadzone przez EHIS na zlecenie Eurostatu pokazały, że świadomość w zakresie profilaktyki zdrowia jest w naszym kraju coraz większa. Polacy badają się chętniej i coraz lepiej oceniają stan swojego zdrowia. Niestety prewencję stosują głównie starsi pacjenci, a dokładnie starsze kobiety.

Ponad 50 % dorosłych Polaków uważa, że stan ich zdrowia jest dobry. Jest to rezultat licznych kampanii społecznych, publicznych dyskusji na temat profilaktyki oraz faktu, że polskie społeczeństwo po prostu się starzeje. Badania wykazały, iż dojrzali Polacy, a zwłaszcza kobiety, wykonują badania i odwiedzają lekarzy o wiele częściej. Same kobiety mają też zdecydowanie większą wiedzę na temat chorób i możliwości ich zapobiegania. Dwie na trzy panie w wieku powyżej 50 roku życia robią regularne badania poziomu cukru we krwi, cholesterolu oraz systematycznie mierzą ciśnienie. W ostatnich latach wyraźnie zwiększyła się również liczba kobiet wykonujących badania cytologiczne oraz mammografię. W celach profilaktycznych, na wyraźną prośbę pacjentki lub na zlecenie lekarskie, cytologię wykonało ponad 80 % kobiet. W raporcie EHIS niepokojąca jest jednak informacja, że badania cytologiczne w znacznym stopniu nie dotyczą kobiet w wieku 20-30 lat. Oznacza to, że młode kobiety nie dbają o profilaktykę w należyty sposób. Nie inaczej jest w przypadku mammografii. RTG piersi wykonało w prawdzie 47 % kobiet, ale przeważająca grupa badanych to pacjentki w wieku 50-69 lat.

Dlaczego młode kobiety rzadko badają się profilaktycznie?

Stwierdzenie, że o zdrowie należy dbać w każdym wieku traci na aktualności z powodu postawy samych kobiet. Dwudziesto-, trzydziesto- i czterdziestolatki, a wśród nich często młode mamy skupione na karierze i pogodzeniu jej z życiem rodzinnym mają tendencję do niedbania o siebie w sensie zdrowotnym. Troszczą się natomiast o swoich najbliższych lub dbają o wygląd zewnętrzny, który warunkuje pozyskanie dobrej pracy, życiowego partnera albo poważanie w społeczeństwie. Podejście młodych kobiet do profilaktyki zdrowia można zobrazować na przykładzie prawie każdej kobiety, która w świadomy sposób chce przygotować się do ciąży. Otóż, przyszła mama wykonuje serie badań, szczepień, konsultacji i z powodu jeszcze nienarodzonego dziecka zaczyna dbać o zdrowie.

Badania z okazji urodzin

Dla zabieganych i zapracowanych kobiet młodego pokolenia dobrym sposobem na niezapominanie o własnym zdrowiu jest pomysł przeprowadzania badań profilaktycznych z różnych okazji. W ciągu roku jest wiele dni, w których młode panie mogą wykonać badania dla siebie. Dzień Kobiet, urodziny, imieniny stanowią niezaprzeczalny powód do zadbania o zdrowie. Oczywiście okazje typu Dzień Matki, Dzień Dziecka, Walentynki mogą być również pretekstem do badań, tym lepszym jeśli zrobimy je pod hasłem: „zadbam o swoje zdrowie dla moich bliskich”.

Podstawowe badania profilaktyczne dla zdrowych kobiet

Dwudziestolatka

  • Badania ogólne: morfologia, OB, badanie moczu, poziom cukru we krwi, poziom cholesterolu, ciśnienie tętnicze krwi – co 2-3 lata.
  • Badanie ginekologiczne: przed zastosowaniem doustnej antykoncepcji – badanie USG piersi, badanie USG dopochwowe, poziom hormonów we krwi, próby wątrobowe; kolejne wizyty: cytologia – co 2 lata, samodzielne badanie piersi raz miesiącu po menstruacji.
  • Badania stomatologiczne: co pół roku.

Kobieta przed zajściem w ciążę

Badania ogólne: morfologia, mocz, poziom cukru we krwi, ciśnienie tętnicze krwi, TSH, próby wątrobowe, cytologia, szczepienia zgodne z zaleceniami lekarza lub Państwowej Inspekcji Sanitarnej (więcej na: www.szczepienia.gis.gov.pl).

Trzydziestolatka

  • Badania ogólne: morfologia, OB, mocz – co rok; poziom cukru we krwi, poziom cholesterolu, ciśnienie tętnicze krwi, TSH – co 2-3 lata.
  • Badania ginekologiczne: USG piersi i USG dopochwowe – co rok; cytologia co 2 lata
  • Samodzielne badanie piersi raz w miesiącu.
  • Kontrola stomatologiczna – co pół roku.

PRZECZYTAJ TAKŻE: Trenujesz? Tych błędów nie popełniaj

Czterdziestolatka

  • Badania ogólne: morfologia, OB., mocz, cukier i cholesterol we krwi, poziom ciśnienia tętniczego – co rok; EKG i TSH – co 2-3 lata.
  • Wizyty ginekologiczne: cytologia i USG piersi oraz USG dopochwowe co rok, mammografia – raz na 2 lata; samobadanie piersi raz w miesiącu.
  • Stomatolog – co pół roku.
  • Pierwsza mammografia, pierwsza wizyta u okulisty, pierwsza wizyta u endokrynologa.

Pięćdziesięciolatka

  • Badania ogólne: morfologia, mocz, OB, poziom cukru we krwi, poziom cholesterolu, pomiar ciśnienia, EKG, mammografia, TSH – raz w roku; badanie na obecność krwi utajonej – raz w roku lub co 2 lata w zależności od porady lekarza pierwszego kontaktu; USG jamy brzusznej co 2-3 lata.
  • Badania ginekologiczne: raz w roku cytologia, USG piersi oraz USG dopochwowe; badanie piersi na każdej wizycie lekarskiej oraz samodzielne w domu.
  • Badanie okulistyczne: raz w roku.
  • Stomatolog: raz na pół roku.
  • Ponadto: pierwsza kolonoskopia i densytometria (badanie gęstości kości).