Olga Kozierowska: W zeszłym roku spotkaliśmy się mniej więcej w tym czasie i rozmawialiśmy o pozycji kobiet w technologiach, czy coś zmieniło? Na dobre, mam nadzieję…
Dr Bianka Siwińska: Myślę, że jesteśmy od jeden rok mądrzejsze i mądrzejsi, że faktycznie to przyspieszenie technologiczne nabrało rumieńców i tempo zmian jest imponujące. Wchodzą nowe technologie. Coraz bardziej czujemy obecność 5G. Wszystko przyspiesza i to też wiąże się z tym, że jest też więcej miejsca dla kobiet. Kobiety uaktywniły się w tym roku w rozwiązaniach chmurowych. Kobiety zrozumiały także, że świat IT to świat, który może im pomóc rozwinąć skrzydła, że mogą się przebranżowić, że mogą szukać tam nowej kariery. Że nie muszą tkwić nerwowo w pracy zgodnej ze swoim wykształceniem wybranym 20-30 lat temu, ale mogą robić więcej. Wydaje mi się, że ten trend zdeterminowania i zorientowania na nową karierę w informatyce i w firmach IT nabrał rumieńców, przyspieszył i stał się takim mega trendem.
Olga Kozierowska: A czy też więcej kobiet podejmuje studia na tych kierunkach?
Dr Bianka Siwińska: Troszeczkę więcej z roku na rok. Może to nie są jakieś spektakularne skoki o tysiące osób tak jak byśmy chcieli, natomiast faktycznie, z roku na rok ten udział kobiet jest większy i ogólne zainteresowanie studiami informatycznymi jest w całym kraju wyższe. Już nawet nie dzieląc tego na płeć. Generalnie są to bardziej popularne i pożądane kierunki. Każdy już wie, że jest sens je studiować, jest sens robić karierę w tym kierunku, a także jest taki ogólny rozkwit informatyki.
Olga Kozierowska: To, co powiedziałaś o przebranżowieniu jest bardzo ciekawe. A Ty Jarku jak patrzysz na to z perspektywy biznesu, z perspektywy Waszej firmy?
Jarosław Dąbrowski: Dodam do tego, co powiedziała Bianka, że widzę, jak zmienia się ogólne nastawienie – takie u podstaw, takie spojrzenie na kobiety w nowych technologii. Znalazłem badania z zeszłego roku. Uniwersytet Łódzki sprawdzał, jak kobiety i mężczyźni odnajdują się używaniu nowych technologii. To jest oczywiście trochę inna rzecz niż jej tworzenie, ale okazało się, że to właśnie kobiety znacznie częściej korzystają z bankowości elektronicznej, z zakupów przez Internet, z komunikatorów mediów społecznościowych – wszystkich tych popularnych rozwiązań technologicznych, które nas otaczają. To pokazuje, że kobiety są już od podstaw zaznajomione z nowoczesnymi technologiami. Ciekawostką zresztą jest to, że jedyny obszar nowych technologii używanych przez społeczeństwo, który jest bardziej popularny wśród mężczyzn niż wśród kobiet to GPS.
Olga Kozierowska: Rzeczywiście te badania pokazują, że dobrze się odnajdujemy w korzystaniu z podstawowych narzędzi. Jeszcze dodam, że jako Fundacja Sukcesu Pisanego Szminką też badałyśmy wykorzystanie wśród kobiet narzędzi do pracy, w takim aspekcie prowadzenia firmy, szczególnie w lockdownie i na początku pandemii, gdzie rzeczywiście kobiety bardzo szybko adaptowały się i w elastyczny sposób przeniosły swój biznes lub jego część biznesu do Internetu. Jak w takim razie jeszcze przekonać te osoby, które są 40 czy 50+, żeby sięgały po te nowe kierunki i troszeczkę zmieniły albo też zrezygnowały z tego stereotypu, który dziś funkcjonuje na temat tego, jak wygląda i jak działa informatyk?
Dr Bianka Siwińska: Myślę, że jak rozejrzymy się wokoło to zrozumiemy, że nie ma innego wyjścia. Może nie musimy wchodzić głęboko w informatykę, a musimy korzystać ze świata cyfrowego, musimy być jego częścią, a w tym momencie wszystko właściwie, co robimy, ma odzwierciedlenie w digitalu. Nie ma możliwości, żeby robić coś tylko offline’owo. Nie ma możliwości, żeby prowadzić biznes, być aktywną, tworzyć swoją markę osobistą czy budować pozycję ekspercką pomijając narzędzia różnego rodzaju cyfrowe. Tutaj mówimy o takich prostych umiejętnościach, które po prostu musimy posiadać. I to już nie jest jakiś wybór czy jakaś strategia – to jest konieczności. W tym momencie nie możemy się tego bać, nawet jak mamy taki pierwotny opór, np. że za dużo jest tego wszystkiego czy że tego nie rozumiemy – po prostu już nie ma innego wyjścia. Choć to może zabrzmieć demotywująco to po prostu jesteśmy pod ścianą i musimy pewne rzeczy robić, bo inaczej znikniemy z rynku.
Olga Kozierowska: Ostatnie badania, jakie wpadły mi w ręce pokazywały, że jeżeli nie będzie też więcej kobiet, które tworzą np. algorytmy, czyli pracują nad sztuczną inteligencją, to będziemy rzeczywiście dalej powielać pewne stereotypy i okaże się, że ta technologia nie jest przyjazna kobietom w 100%…
Jarosław Dąbrowski: …albo wręcz nie jest przyjazna ludziom w ogóle. Tutaj dotknęłaś bardzo ciekawego tematu sztucznej inteligencji. Przy tworzeniu sztucznej inteligencji potrzebna jest nie tylko wiedza techniczna, ale także wiedza humanistyczna, która mówiąc w skrócie nada tej sztucznej inteligencji bardziej ludzką, bardziej przyjazną twarz, bardziej działającą na nasze podobieństwo i dla naszych potrzeb.
W nowych technologiach są takie dwa aspekty, które dla tych wszystkich, którzy nie posiadają wykształcenia czysto technicznego, są potencjałem czy też szansą. Jeden aspekt to jest to, co przed chwilą powiedzieliśmy – w branży technologicznej potrzebne są osoby z różnym wykształceniem. Sztuczna inteligencja, pisanie algorytmów, testowanie, itd. to są obszary, w których wykształcenie humanistyczne absolutnie się sprawdza, ale też istnieje ten drugi aspekt – czyli cały obszar przebranżowienia. Ku mojemu zdziwieniu ostatnio wpadłem też na badania, które mówią, że 53% kobiet, pracujących w nowych technologii, nie skończyły studiów technicznych, co oznacza, że w jakiś sposób się przebranżowili. Widzę to u siebie w firmie bardzo wyraźnie. Natomiast trochę zaskoczyło to, że rzeczywiście jest to aż tak szerokie spektrum. A wracając do twojego pytania o osoby 40 i 50+ i brak wykształcenia technicznego to warto pamiętać, że nadal można się przebranżowić albo sprawdzić czy wykształcenie, które mamy jest w tych nowych technologiach po prostu przydatne.
Olga Kozierowska: A jakie kompetencje – nazwijmy je „analogowe” – rzeczywiście można wykorzystać, żeby się szybciej przebranżowić lub chętniej przebranżowić?
Dr Bianka Siwińska: To są takie uniwersalne rzeczy. Oczywiście jeżeli przebranżowienie jest naszym celem to przede wszystkim musimy mieć pewną odwagę w myśleniu, taką chęć polepszania swojej sytuacji, rozwoju, czyli powiedziałbym że chodzi tu o mindset. Chodzi o nastawienie na to, że nie jestem już skończonym dziełem, ale idę do przodu i próbuje nowych rzeczy, bo wiem, że rzeczywistość się zmienia i ona ode mnie wymaga aktywnej postawy. Czasami też trzeba się zatrzymać i włożyć dużo wysiłku – bo nie oszukujmy się przebranżowienie wymaga dużo wysiłku, dużo czasu i też nakładów – ale też wtedy można iść dalej i startować z zupełnie innego poziomu. To postawa, gdzie czuję, że mogę taki zwrot w swoim życiu wykonać. W takim przypadku przydaje się też takie myślenie krytyczne, trochę taka umiejętność rozwiązywania problemów. Ja nazywam to takim ogólnym „ogarnięciem”.
Olga Kozierowska: To teraz może przejdziemy do naszego życia, które w dużym stopniu już zaczyna być kreowane przez technologie. Cyfryzacja i automatyzacja mają ogromny wpływ na to, jak funkcjonujemy. Jak intensywny jest ten rozwój, co może się nam przydać? Na co warto uważać? Co może też stanowić zagrożenia, a co jest możliwością?
Jarosław Dąbrowski: Wszystko jest możliwością [śmiech], a co będzie zagrożeniem to dopiero zobaczymy. Ostatnie 2 lata zarysowały dosyć wyraźnie kierunki, w których będzie się rozwijać technologia. Przede wszystkim – wszystko to, co zdalne. Pandemia wymusiła w nas zdalne kupowanie, zdalne komunikowanie się, zdalne pracowanie i to na pewno będzie się rozwijać. Drugi kierunek to jest coś, o czym już wspominaliśmy, czyli sztuczna inteligencja i to w jaki sposób szeroko rozumiane maszyny – może nie dokładnie te jak z powieści Lema, ale trochę inne – będą nas obsługiwać. Pewnie nie wszyscy wiedzą, że nawet teraz dzwoniąc na infolinię telekomu najprawdopodobniej będziemy rozmawiać na początku z maszyną. To już istnieje, jeszcze nie działa w 100% jak człowiek, ale to się będzie na pewno rozwijać.
Posłuchaj całego odcinka podcastu Sukces Pisany Szminką na www.sukcespisanyszminka.pl/podcasty lub poniżej na Youtube!
O podkaście Sukces Pisany Szminką
Mówimy o rzeczach ważnych dla Twojego zdrowia, relacji i kariery. Wraz z gośćmi, ekspertami w swoich dziedzinach pragniemy pokazać Ci jak żyć łatwiej, pracować efektywniej i czerpać z różnorodności. Nie boimy się poruszać kontrowersyjnych tematów.
O autorce:
Olga Kozierowska – Założycielka Sukcesu Pisanego Szminką i Prezeska Fundacji WłączeniPlus. Dziennikarka biznesowa, działaczka społeczna, trenerka biznesu, mówczyni motywacyjna i pisarka. Jej motto życiowe to: „Nie wiedziałam, że się nie da, więc zrobiłam”. Autorka książek „Power PODręcznik”, „Mój przyjaciel kryzys”, „Miłość to czasownik” oraz lifebooka „Ty to pieniądz. Dowiedz się dlaczego…”. Więcej na www.olgakozierowska.com.