Wiedza, kompetencje czy płeć – co decyduje w branży finansowej o osiągnięciu sukcesu?
Z moich doświadczeń wynika, że na szczęście coraz częściej liczą się wiedza i kompetencje, przynajmniej w środowisku, w którym się obracam. Jednak zdaję sobie sprawę, że nie wszędzie tak jest. W tegorocznym badaniu Hays Poland tylko 42% kobiet i aż 70% mężczyzn uznało, że pracownicy o podobnych kwalifikacjach mają równe szanse na awans, bez względu na płeć. To poczucie nierównych szans pomiędzy kobietami i mężczyznami w dużej mierze wynika z przeszkód, jakich z powodu płci pracownicy doświadczyli już w swojej karierze. Ponad połowa uczestniczek badania zmierzyła się z przejawami dyskryminacji ze względu na płeć. Kobiety obserwowały również krzywdzące kierowanie się stereotypami w podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu lub awansie. Budujący jest jednak fakt, że jest coraz więcej świadomych firm, które stawiają na tworzenie przyjaznego miejsca pracy i budowanie różnorodnego, efektywnego zespołu. W biznesie bardzo dobrze sprawdza się duże zróżnicowanie – zarówno płci, wieku, jak i kompetencji. Dzięki temu pracownicy, naturalnie różniący się od siebie, mogą się nawzajem uzupełniać i tworzyć dobrze działającą wspólnotę. W Mastercard różnorodność jest elementem naszej strategii już od ponad dekady i traktujemy ją jako siłę napędowa naszych innowacji biznesowych.
Czy wg Pani stereotypy są nadal obecne w branży finansowej i jak sobie z nimi radzić?
W świecie biznesu nadal niestety da się zauważyć skutki stereotypów. To m.in. z ich powodu mamy więcej liderów niż liderek. Mężczyźni mają większą skłonność by być odważni, by nie bać się walczyć o swoje – takie wartości są im wpajane od najmłodszych lat. Kobiety stereotypowo wychowywane są trochę inaczej, żeby były bardziej grzeczne czy układne. Dlatego często brakuje im odwagi, żeby zadbać o własną karierę. Mężczyźni zdecydowanie częściej walczą o swój awans czy podwyżkę. Kobiety z kolei niestety zbyt często czekają aż ktoś dostrzeże ich ciężką pracę i w końcu je za nią wynagrodzi. Takie rzeczy niestety zdarzają się rzadko. Oczywiście duże firmy coraz częściej mocno wspierają rozwój kobiet, ale sprzyjające środowisko to nie wszystko. Kobieta musi sama mieć na siebie plan, wiedzieć, co chce osiągnąć w najbliższych latach i działać w tym kierunku. I przede wszystkim nie bać się! Nie bać się zabierać głosu, występować publicznie, zgłaszać się do nowych inicjatyw. To pozwoli być nie tylko zauważoną, ale pomoże też w budowaniu „własnej marki”. Żeby walczyć ze stereotypami potrzebni są też mądrzy managerowie wyższego szczebla, którzy wspierają różnorodność w swoich organizacjach i edukują pracowników w tym obszarze.
Jakie są największe zmiany dotyczące roli kobiet w branży finansowej? Jaką mają szanse na awans, bo nadal tam, gdzie jest władza, reprezentujących kobiet jest mało, z czego to wynika?
Aby dojść na szczyt firmowej hierarchii, trzeba mieć czas – czas na dokształcanie się, zdobywanie nowych umiejętności, na rozwój swojej kariery. A fakty są takie, że wzorce kulturowe są dla kobiet mało korzystne. Z uwagi na przypisaną im rolę i konieczność poświęcania większej ilości czasu na opiekę nad potomstwem, mogą przeznaczać mniej czasu na samodoskonalenie i podwyższanie swoich kwalifikacji. To z kolei powoduje obniżenie wiary we własne siły, umiejętności negocjowania korzystnych dla siebie warunków pracy, wysokości płac czy awansów. I w dużej mierze, dlatego damska reprezentacja wśród liderów jest mniejsza. I nie dotyczy to tylko branży technologicznej czy finansowej. Potwierdza to choćby zeszłoroczne badanie Hays Poland [1] według którego aż 84% najwyższych stanowisk w firmach zajmują mężczyźni. Dlatego tak ważne są rozwiązania, które pomagają kobietom godzić obowiązki domowe i zawodowe. Chodzi tu zarówno o aspekty społeczne (dostęp do żłobków, przedszkoli), systemowe rozwiązania w organizacjach (elastyczne godziny pracy, możliwość pracy zdalnej), jak i wsparcie partnerów. W Mastercard mamy np. dodatkowy, ponad ten który przysługuje prawnie, pełnopłatny, 8-tygodniowy urlop rodzicielski dla mężczyzn. Dzięki temu matka dziecka może szybciej wrócić do pracy lub zdecydować się przez ten czas zajmować się dzieckiem wspólnie z ojcem.
W jednym z raportów branży finansowej duży procent pytany o drogę do awansu mówi o tzw. solidarności mężczyzn – czy wg Pani jest to istotna bariera, a co z solidarnością kobiet, jaka jest dziś?
Tylko 13% Polek chce, by ich przełożonym była kobieta, jak wynika z badań [2]. Ten fakt bardzo mnie smuci i pokazuje, że jeśli chodzi o solidarność kobiet, jest jeszcze wiele do zrobienia. Z doświadczenia wiem, że wsparcie innych kobiet na naszej ścieżce kariery jest bardzo istotne. Networking dodaje odwagi, pewności siebie. Spotkania z innymi kobietami, które osiągnęły sukces i mogą podzielić się swoimi doświadczeniami, udzielić praktycznych wskazówek są bezcenne. Dlatego uważam, że powinnyśmy mocno wspierać się nawzajem i pomagać naszym koleżankom. Mam okazję widzieć bardzo pozytywne efekty kobiecego mentoringu jako liderka oddziału Women Leadership Network obejmującego kraje CEE. Jest to inicjatywa Mastercard, której celem jest stworzenie możliwości rozwoju kobiet na stanowiskach menedżerskich, wspieranie ich karier, zainspirowanie ich do sukcesu, zachęcanie do przejmowania roli liderek. Na całym świecie działają 22 oddziały WLN, które oferują uczestniczącym w nim kobietom programy dostosowane do ich potrzeb. W naszym regionie szkolenia dla menedżerek koncentrują się na kwestiach związanych z pokonywaniem własnych barier i budowaniu własnej marki m.in. poprzez ćwiczenia z autoprezentacji, wystąpień publicznych i storytellingu. Dzięki temu możemy wspierać pracujące w Mastercard kobiety w ich zawodowym rozwoju, aby osiągały jeszcze lepsze wyniki i sięgały po funkcje przywódcze. Ale i na co dzień każda z nas może wspierać koleżanki w pracy. Czasem proste „dasz radę!” może pomóc się przełamać, by zrobić kolejny krok na ścieżce kariery.
Kobieta – menedżer to w świecie finansów rzadkość – co można zrobić, jak zmotywować kobiety, aby nie bały się piąć po szczeblach kariery w branży finansowej?
Kobiety nie mogą się bać bycia liderkami. Potrzebna jest zmiana na poziomie mentalnym, trzeba myśleć jak liderka. Nam, kobietom, nie zawsze przychodzi to naturalnie, ale na szczęście można to w sobie wytrenować. Ważne jest, żeby pamiętać, że moja kariera jest w moich rękach i aby szukać rozwiązań i narzędzi, które pomogą nam osiągnąć cel. Kobiety, będące już na początku swojej kariery, powinny dowiedzieć się jakie mają prawa i jak można im pomóc rozwinąć ich karierę zawodową. Warto korzystać ze szkoleń z zakresu budowania własnej marki, autoprezentacji, przywództwa. Chcąc sięgnąć po wyższe stanowiska, warto poszukać w naszej organizacji mentora – kogoś z top managementu, ale z innego działu, który pomoże nam osiągnąć podobny status, podpowie, co konkretnie zrobić, by awansować. Wspomniane wcześniej networking i mentoring też świetnie się sprawdzają w motywowaniu kobiet do działania i osiągania sukcesów.
Mastercard po raz kolejny jest partnerem konkursu Bizneswoman Roku. Jakie nadzieje i oczekiwania pokłada w konkursie?
W Mastercard od lat wspieramy kobiety w biznesie, a zaangażowanie w konkurs Bizneswoman Roku jest dla nas bardzo ważne. Takie inicjatywy przyczynią się do zwiększania roli kobiet w biznesie i wyrównania ich szans na rynku pracy. Wszystkie dotychczasowe laureatki są świetnymi wzorami, z których można czerpać inspirację. Nagradzamy kobiety, które nie boją się realizować odważnych biznesowych, społecznych i kulturowych projektów. Dla innych pań to jest mocny sygnał, że realizacja swoich pomysłów jest możliwa i że one też mogą to zrobić. Mamy nadzieję, że nagłaśnianie osiągnięć naszych laureatek przyczyni się do sukcesów kolejnych kobiet.
***
[1] „Kobiety na rynku pracy – równe szanse i elastyczność”, raport Hays Poland 2018
[2] W ramach inicjatywy Women Power przeprowadzono kompleksowe badanie segmentacyjne Polek. Projekt był prowadzony przez Ringer Axel Springer we współpracy z agencją badawczą IQS w okresie kwiecień-sierpień 2018 r.
***
Konkurs Sukces Pisany Szminką Bizneswoman Roku od 11 lat nagradza sukcesy kobiet w biznesie, nauce i kulturze i nagłaśnia je na skalę ogólnopolską. Przed uczestniczkami otwiera możliwości rozwoju, pozyskania partnerów biznesowych oraz inwestorów. Jako pierwszy konkurs tego typu nagradza także mężczyzn wspierających kobiety i politykę różnorodności. Więcej na: www.bizneswomanroku.pl
