Działalność nierejestrowana w 2025. Co Cię czeka?

Planujesz rozpocząć własny biznes, ale nie chcesz od razu rejestrować działalności gospodarczej? Działalność nierejestrowana to rozwiązanie, które pozwala na legalne zarabianie bez konieczności przechodzenia przez skomplikowane procedury administracyjne. Ta forma działalności jest doskonałą opcją dla osób, które chcą sprawdzić swój pomysł na biznes lub dorobić do etatu. Dowiedz się, jakie obowiązki się z nią wiążą, jakie limity przychodów obowiązują w 2025 roku oraz na co warto zwrócić uwagę, by prowadzić ją zgodnie z przepisami.

Czym jest działalność nierejestrowana?

Nierejestrowana działalność gospodarcza, to stosunkowo nowa forma prowadzenia biznesu, która została wprowadzona w Polsce w 2018 roku. Jest to rozwiązanie przeznaczone dla osób, które chcą rozpocząć własną działalność, ale nie chcą przechodzić przez skomplikowane procedury rejestracyjne.

Działalność nierejestrowana to drobna działalność zarobkowa.

Chociaż może mieć cechy działalności gospodarczej, czyli być zorganizowana, mieć charakter zarobkowy, być prowadzona w sposób ciągły i we własnym imieniu, to jej prowadzenie nie wymaga rejestracji działalności gospodarczej w CEIDG, czyli w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Jest to rozwiązanie szczególnie korzystne dla osób, które interesuje podjęcie dodatkowych aktywności zarobkowych. Nie ponoszą oni wówczas kosztów działalności i nie muszą odprowadzać składek ZUS.

Jakie obowiązki musisz spełniać, prowadząc działalność nierejestrowaną?

Prowadzenie działalności nierejestrowanej wiąże się także z pełnieniem kilku obowiązków, takich jak:

  • prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży;
  • rozliczanie przychodów z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej;
  • przestrzeganie praw konsumentów;
  • wystawianie faktur lub rachunków na żądanie kupującego.

Pamiętaj również, że chociaż prowadzenie tego typu działalności nie wymaga rejestracji firmy, według prawa cywilnego nadal jesteś przedsiębiorcą w relacjach z konsumentami. Dlatego prowadząc działalność nierejestrową, masz także obowiązki związane z reklamacją, zwrotem czy naprawą uszkodzonego towaru.

Do jakiej kwoty nie trzeba rejestrować działalności gospodarczej?

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018 poz. 646), nierejestrowana działalność gospodarcza to działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

  • Od stycznia 2025 roku kwota najniższego wynagrodzenia za pracę wynosi 4.666, 00 zł brutto miesięcznie. 
  • Limit miesięcznych przychodów dla działalności nieewidencjonowanej w 2025 roku wynosi 3499,50 zł.

Jeśli zdecydujesz się na prowadzenie działalności nierejestrowanej, pamiętaj o określonym limicie przychodów, którego przekroczenie wiąże się z automatycznym uznaniem działalności gospodarczej. Jeśli zdarzy Ci się przekroczyć limit przychodów, w ciągu 7 dni od tego zdarzenia musi nastąpić zarejestrowanie działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Jak ustalić limit przychodów w działalności nierejestrowej?

Do limitu przychodów uprawniających do prowadzenia działalności nierejestrowanej wlicza się przychody należne z danego miesiąca, wynikające z wystawionych rachunków lub faktur, nawet jeśli faktycznie firma ich nie otrzymała – czyli klient jeszcze nie zapłacił za towar.

  • Do limitu nie wlicza się wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (czyli na przykład obniżek za uregulowanie płatności przed terminem).
  • Do ustalania przychodu będzie służyć ewidencja sprzedaży.
  • Kwoty otrzymane to te, które dostaje się w momencie sprzedaży lub przed sprzedażą – tak zwane zaliczki.
  • Kwoty należne to te, których w momencie sprzedaży jeszcze nie otrzymano – czyli doszło do sprzedaży towaru lub wykonania usługi, za co został wystawiony dokument sprzedaży (rachunek lub faktura), ale klient jeszcze nie zapłacił.
  • Jeśli dojdzie do przekroczenia miesięcznego limitu przychodu, to działalność zostanie uznana za działalność gospodarczą.
  • Od momentu przekroczenia limitu przychodu masz 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG.

Działalność nierejestrowana w roku 2025 a podatki

To, że nie musisz rejestrować swojej działalności, nie zwalnia Cię z płacenia podatków.

  • Działalność nierejestrowana podlega opodatkowaniu i rozliczaniu w zeznaniu rocznym po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku – 30.000 zł;
  • Kwota wolna od podatku nie wzrosła w 2025 roku, więc przekroczona może zostać o ponad 8.000 zł. Wówczas ta nadwyżka ulegnie opodatkowaniu na zasadzie skali podatkowej (12%);

Pamiętaj! 

Inaczej obliczasz przychód dla celów rozliczenia podatkowego. W tym wypadku twoimi przychodami z działalności nierejestrowanej będą otrzymane lub pozostawione do twojej dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Oznacza to, że twoim przychodem podatkowym z działalności nierejestrowanej są tylko kwoty zapłacone przez klienta za towar lub usługę. Kwoty należne, ale nieotrzymane w danym miesiącu staną się przychodem podatkowym dopiero w momencie, kiedy otrzymasz zapłatę od klienta. Dla celów podatkowych do przychodu nie zaliczasz wartości towarów, które zostały ci zwrócone, ani udzielonych bonifikat i skont (czyli obniżek za uregulowanie płatności przed terminem).

Jak rozliczyć koszty w działalności nierejestrowej?

W zeznaniu rocznym, w którym rozliczasz się z prowadzenia działalności nierejestrowanej (PIT-36), możesz wykazać koszty, które poniosłeś w związku z tą działalnością, i pomniejszyć dochód, który podlega opodatkowaniu.

Takimi kosztami będą, na przykład: zakupy surowców do produkcji wyrobów lub zakup towarów handlowych, które sprzedajesz, a także koszty zużytej energii.

Te koszty musisz udokumentować, dlatego przechowuj wszystkie dowody zakupów. Najlepiej, jeśli na tych dowodach będą podane twoje imię, nazwisko czy miejsce zamieszkania. Koszty uzyskania przychodów rozpoznajesz kasowo, czyli w dacie, gdy rzeczywiście poniesiesz wydatek (dokonasz zapłaty).

Kto może prowadzić działalność nierejestrową?

Działalność nierejestrowaną może prowadzić wyłącznie osoba fizyczna. Przepisy regulujące prowadzenie działalności gospodarczej i działalności nierejestrowanej nie wskazują szczególnych cech takiej osoby. Pewne ograniczenia mogą jednak wynikać ze specyficznego – wynikającego z konkretnych przepisów – statusu osoby, która chce wykonywać działalność nierejestrową. Dotyczy to w szczególności osób niepełnoletnich, bezrobotnych, urzędników i rolników czy cudzoziemców.

Działalność nierejestrowa a umowy zlecenia

Jeśli w ramach działalności nierejestrowanej chcesz świadczyć usługi, czyli wykonujesz umowę o świadczenie usług albo umowę-zlecenie, to podlegasz ubezpieczeniom jako zleceniobiorca.

Podmiot zawierający z tobą taką umowę (zleceniodawca) pełni wtedy obowiązki płatnika składek i ma obowiązek w ciągu 7 dni zgłosić cię do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać składki ZUS.

Pamiętaj! Nie będziesz mieć obowiązku opłacania składek społecznych ani zdrowotnych tylko wówczas, jeśli w ramach działalności nierejestrowanej sprzedajesz towary (na przykład rękodzieło).

Od tej zasady istnieją wyjątki. Na przykład, jeśli jesteś studentem, który nie ukończył 26 lat, i wykonujesz zlecenie, to nie podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom i zleceniodawca nie musi odprowadzać składek do ZUS.

PRZECZYTAJ TAKŻE:
Planujesz założyć jednoosobową działalność gospodarczą w 2025? Skorzystaj z bezpłatnych webinarów!

Jak rozliczać się z urzędem skarbowym?

Jeżeli uzyskujesz przychody zarówno z działalności nierejestrowanej, jak i z umowy o pracę czy umów-zleceń lub umów o dzieło, przychody z działalności nierejestrowanej rozliczasz w zeznaniu rocznym PIT-36.

Jest tam rubryka „działalność nierejestrowana”, w której wykażesz przychody, koszty, dochód i należny z tego tytułu podatek.

Pamiętaj! W celu opodatkowania przychodu podatkiem dochodowym kwotę przychodu obliczasz inaczej niż na potrzeby weryfikacji, czy mieścisz się w limicie określonym dla działalności nierejestrowanej.

Na potrzeby rozliczeń z urzędem skarbowym twoim przychodem z działalności nierejestrowanej są: pieniądze i wartości pieniężne otrzymane lub postawione do twojej dyspozycji w roku kalendarzowym oraz wartość otrzymanych świadczeń – w naturze i innych nieodpłatnych. Oznacza to, że twoim przychodem podatkowym z tej działalności są tylko kwoty zapłacone przez klienta za towar lub usługę. Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek. Rozliczasz podatki dopiero w zeznaniu rocznym składanym do 30 kwietnia za rok poprzedni. W tym terminie musisz także zapłacić podatek od dochodów osiągniętych z działalności nierejestrowanej. Uzyskiwanie przychodów z działalności nierejestrowanej nie wyłącza prawa do wspólnego rozliczenia małżonków.

Wady i zalety działalności nierejestrowanej

Oto główne zalety tego typu działalności:

  • Brak konieczności płacenia składek ZUS. Prowadząc nierejestrowaną działalność gospodarczą, nie jesteś zobowiązany do odprowadzania składek na ZUS. Dzieje się tak, ponieważ formalnie nie jesteś przedsiębiorcą, a więc nie masz tytułu ubezpieczeniowego. Wyjątkiem są sytuacje, gdy świadczysz usługi, wtedy klient musi odprowadzać za Ciebie składki ZUS na zasadzie umowy zlecenia.
  • Uproszczona księgowość. Osoby prowadzące nierejestrowaną działalność gospodarczą są zobowiązane jedynie do prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży. Można to robić w formie papierowej, jak też i elektronicznej, np. w Excelu czy odpowiednich aplikacjach. Ewidencja ta pozwala na kontrolowanie przychodów, a także na unikanie przekroczenia limitów.
  • Brak formalności rejestracyjnych. Prowadzenie nierejestrowanej działalności gospodarczej nie wymaga wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) ani zgłoszenia w urzędzie skarbowym. Jest to duża oszczędność czasu, jak również kosztów związanych z procesem rejestracji firmy. Ponadto nie jest wymagane posiadanie numeru NIP, a to dodatkowo ogranicza formalności.
  • Podatek dochodowy. Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Podatek od rocznej sprzedaży rozliczasz dopiero w zeznaniu podatkowym PIT-36. Jest to korzystne zwłaszcza dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z biznesem.
  • Elastyczność. Nierejestrowana działalność gospodarcza pozwala na łatwe łączenie jej z pracą na etacie, umową zlecenie lub też umową o dzieło. Dzięki temu możesz uzyskać dodatkowy dochód bez konieczności rezygnacji z głównego źródła utrzymania.

Nierejestrowana działalność gospodarcza ma wiele zalet, ale nie jest pozbawiona wad. Przed podjęciem decyzji o prowadzeniu działalności w tej formie warto zapoznać się z jej ograniczeniami, a także z potencjalnymi trudnościami.

Najważniejsze wady nierejestrowanej działalności gospodarczej:

  • Ograniczenia przychodu. Jedną z największych wad nierejestrowanej działalności gospodarczej jest limit przychodu. Przychody z działalności nierejestrowanej nie mogą przekraczać 75% minimalnego wynagrodzenia w danym miesiącu. Przekroczenie tego limitu zobowiązuje do zarejestrowania działalności gospodarczej w CEIDG w ciągu 7 dni.
  • Brak możliwości wystawiania faktur VAT. Przedsiębiorcy prowadzący nierejestrowaną działalność gospodarczą nie mogą wystawiać faktur VAT. Może to w oczywisty sposób ograniczać możliwości współpracy z większymi firmami, które często wymagają faktur VAT.
  • Mniejsze możliwości rozwoju. Nierejestrowana działalność gospodarcza jest przeznaczona dla osób prowadzących działalność na małą skalę. Ograniczenia związane z brakiem formalnej rejestracji mogą utrudniać rozwój firmy, jak również jej ekspansję na większy rynek.
  • Brak ochrony prawnej. Prowadzenie nierejestrowanej działalności gospodarczej nie daje takiej samej ochrony prawnej jak zarejestrowana firma. W przypadku sporów z klientami lub kontrahentami przedsiębiorca może mieć mniejsze możliwości dochodzenia swoich praw.
  • Ograniczenia dotyczące działalności regulowanej. Nierejestrowana działalność gospodarcza nie może obejmować działalności, które wymagają uzyskania koncesji, zezwoleń lub też wpisu do rejestru działalności regulowanej. Dotyczy to m.in. sprzedaży alkoholu, prowadzenia usług medycznych, a także działalności transportowej.
  • Podatki i składki. Choć nierejestrowana działalność gospodarcza jest zwolniona z wielu formalności, to jednak przedsiębiorca musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, jak również rozliczać przychody w rocznym zeznaniu podatkowym. W określonych przypadkach może być także zobowiązany do odprowadzania składek ZUS.

***

O autorce:

Adwokat Beata Pawlak

Beata Pawlak

Adwokat Izby Adwokackiej w Warszawie, mediator w Centrum Mediacji przy Naczelnej Radzie Adwokackiej, członkini Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, a także mentorka w Fundacji Women in Law. Na co dzień prowadzi własną kancelarię adwokacką pawlak-adwokat.pl. Specjalizuje się w prawie cywilnym oraz szeroko rozumianym prawie rodzinnym, prowadzi sprawy z zakresu istotnych spraw dzieci, przemocy w rodzinie, podziału majątku czy spadków i darowizn. Ponadto, wspiera i obsługuje małe firmy z ogromnym potencjałem i innowacyjnym spojrzeniem na biznes. Z zamiłowania jest pasjonatką podróży, wielbicielką narciarstwa i biegania. W wolnym czasie preferuje aktywny wypoczynek na szlaku, wśród stromych podejść i leśnych ścieżek, dążąc do uzyskania tytułu Zdobywcy Korony Gór Polski.

Przeczytaj także

Portal sukcespisanyszminka.pl

Fundacja WłączeniPlus
ul. Smolna 4
00-375 Warszawa

kontakt@wlaczeniplus.pl

Wesprzyj Nasze działania

40 1600 1462 1717 1383 1000 0001

Bank BNP Paribas Polska S.A.

 

Patronite:

www.patronite.pl/sukcespisanyszminka

Copyright © 2024 | WłączeniPlus

Projekt i realizacja: Be About Hybrid Agency