Rozwój w biznesie. Z jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę [PRAWNIK RADZI]

Katarzyna Zych

 

 

Skala prowadzonego biznesu niemal zawsze znajduje odzwierciedlenie w formie prawnej prowadzonej działalności. Niezależnie od tego, czy przedsiębiorca sam będzie tytułował się prezesem, CEO, partnerem zarządzającym, dostęp do wielu kontrahentów oraz inwestorów dla jednoosobowego przedsiębiorcy będzie ograniczony i nie zawsze będzie on traktowany jako równorzędny partner w biznesie. Czy słusznie oraz kiedy warto przeanalizować wady i zalety przekształcenia w spółkę?

Czy zawsze warto?

Zdecydowanie się na zmianę formy działalności to głownie efekt zwiększającej się skali rozwoju działalności, osiąganych obrotów, planowanej zmiany struktury właścicielskiej, w tym nastawienie na pozyskanie inwestora lub równorzędnego partnera. Spółka to przede wszystkich przejrzysta struktura organizacyjna i rachunkowa, gdzie regulacjom podlega niemalże każdy aspekt związany z bieżącą działalnością i odpowiedzialnością spółki i zarządu. Spółka posiada własną osobowość prawną, tym samym to sama spółka odpowiada za swoje zobowiązania. Przy czym, w przypadku spółki z o.o., istnieją szczególne regulacje pozwalające na pociągnięcie do odpowiedzialności także członków zarządu.

Jednoosobowa działalność to zasadniczo preferowane rozwiązanie dla działalności o małej skali, gdzie przedsiębiorca zamierza osobiście podejmować każdą decyzję biznesową, ponosić pełną odpowiedzialność majątkiem obecnym i przyszłym. Sprawdzi się również przy niskich obrotach, na początku rozwoju biznesowego oraz w przypadku traktowania działalności gospodarczej jako dodatkowego źródła utrzymania. Być może jako najistotniejszą wskazówkę uznać chyba należy brak woli czy gospodarczego sensu w pozyskaniu partnera biznesowego, którego udział w przedsięwzięciu miałby odzwierciedlać się w posiadanych prawach i obowiązkach.

Kontynuowanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem dotychczasowego przedsiębiorstwa, możliwe jest na dwa sposoby: poprzez przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową oraz poprzez wniesienie przedsiębiorstwa aportem do nowo założonej spółki.

Przekształcenie przedsiębiorcy

W przypadku przekształcenia obowiązuje zasada sukcesji, a więc spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przekształcanego przedsiębiorcy, a tym samym kontynuowane są wszelkie umowy. Nie są wymagane żadne aneksy, czy dokonywanie przeniesienia praw i obowiązków.

Spółka przekształcana pozostaje podmiotem m.in. zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wynika to bezpośrednio z regulacji prawnych.

Do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:

  • sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
  • złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
  • powołania członków organów spółki przekształconej;
  • zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;
  • dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

W przypadku wyboru przekształcenia trzeba liczyć się z trwającą do kilku miesięcy procedurą przekształceniową. Należy mieć na uwadze koszty poszczególnych dokumentów, w tym bilansu, sprawozdania finansowego oraz taksy notarialnej. Dodatkowo, warto z księgowością omówić kwestie podatkowe, w tym dowiedzieć się m.in. na czym polega neutralność na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku VAT w przypadku przekształcenia.

Przedsiębiorstwo wnoszone aportem

Innym sposobem umożliwiającym rozwój działalność jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę stanowi wniesienie przedsiębiorstwa aportem do spółki. W tym przypadku spółka kapitałowa zostaje zawiązana już na początku procedury i w zamian za objęcie udziałów/akcji przedsiębiorca nabywa określoną ilość udziałów w spółce. Może zostać jedynym wspólnikiem lub od razu uwzględnić udział partnerów biznesowych lub inwestorów jako udziałowców.

Przybliżenia wymaga zarówno zakres pojęcia przedsiębiorstwa, jak i aportu.

Ustawowa definicja przedsiębiorstwa wskazuje, że jest ono zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności, m.in. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo, własność nieruchomości lub ruchomości, wierzytelności, środki pieniężne, koncesje, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa.

Aport natomiast to określenie dla wkładu niepieniężnego wnoszonego do spółki, przeciwieństwo środków pieniężnych. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością procedura jest uproszczona – wniesienie do spółki aportu nie wymaga jego wyceny przez biegłego rewidenta (odmiennie niż w przypadku spółki akcyjnej). Sami wspólnicy określają wartość przedsiębiorstwa – aportu i jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Przystąpienie do spółki i objęcie udziałów za aport uzupełnia odrębnie zawierania umowa przeniesienia przedsiębiorstwa na spółkę. Procedurę wniesienia aportem przedsiębiorstwa do spółki kapitałowej kończy wpisanie zmian w rejestrze przedsiębiorców KRS. To zaś umożliwia wykreślenie przedsiębiorcy z CEIDG. Przekształcenie w spółkę kapitałową stanowi w tym przypadku podstawę prawna do wykreślenia.

Procedura wniesienia aportem różni się przede wszystkim na płaszczyźnie skutków prawnych. W tym przypadku nie ma żadnej automatycznej kontynuacji działalności. Umowy z kontrahentami wymagają dokonania zmiany podmiotu. Często w umowach zastrzeżona jest zgoda kontrahenta na dokonanie cesji praw i obowiązków.

Obie opisane powyżej procedury to proces sformalizowany, jednak schematyczny i przejrzysty w sytuacji, gdy dojdzie do jego realizacji. Tym samym, formalności w tym przypadku nie powinny stanowić aspektu determinującego decyzję biznesową. Na poczet tego warto natomiast rozważyć wynikające z tego możliwości biznesowe, zmiany organizacyjne, prawne i rachunkowe.

***

O AUTORCE

Katarzyna Zych –  adwokat, członek Izby Adwokackiej w Warszawie

Od początku kariery zawodowej związana z obsługą korporacyjną spółek kapitałowych z sektora prywatnego i publicznego w ramach współpracy z renomowanymi kancelariami prawnymi. Specjalizuje się w kompleksowym doradztwie z obszaru prawa handlowego, prawa cywilnego, prawa zamówień publicznych oraz własności intelektualnej. Posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie obsługi procesów inwestycyjnych na wszystkich etapach transakcji, finansowania dłużnego przedsiębiorstw, jak również zakładania, przekształcania, łączenia i likwidacji działalności gospodarczej.

Wieloletnie doświadczenie w zakresie obsługi korporacyjnej spółek handlowych łączy z aktywnym wspieraniem rozwoju przedsiębiorczości kobiet oraz ochrony przed dyskryminacją i przemocą wobec kobiet.

 

Na tej stronie wykorzystujemy cookies. Uzyskujemy do nich dostęp w celach analitycznych oraz w celu zapewnienia prawidłowego działania strony. Jeżeli nie wyrażasz na to zgody, możesz zmienić ustawienia w swojej przeglądarce. Zobacz więcej w Polityce Prywatności.

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close