Nie tylko Human Services
Kiedyś pojęcie wypalenia zawodowego powiązane było z zawodami pomocowymi stricte. Pierwsze badania koncepcji wypalenia zawodowego koncentrowały się przedstawicielach zawodów z kategorii tzw. human services, jednak szybko okazało się, że to zjawisko dotyczy także że także innych grup zawodowych. Ma to związek z dynamicznymi zmianami na poziomie globalnym. Ogromny zwrot od produkcji w kierunku usług sprawił, że o wiele więcej profesji wymaga biegłości w pracy z ludźmi i umiejętności utrzymywania satysfakcjonującego kontaktu z innymi.
Problem systemowy nie tylko jednostki
Wypalenie zawodowe było postrzegane przez jakiś czas jako problem na poziomie jednostki i powiązane z predyspozycjami osobowościowymi czy biograficznymi. Zrealizowane badania szybko wykazały, że czynniki związane z pracą są dużo bardziej skorelowane z powstawaniem wypalenia zawodowego niż te na poziomie jednostki. To przyniosło zmianę, bo organizacje nie mogą już ignorować tego problemu i zrzucać odpowiedzialności na pojedyncze osoby.
6 precyzyjnie określonych obszarów
Christina Maslach i Michael Leitner to dwójka badaczy, którzy poświęcili swoje życie zawodowe badaniu koncepcji wypalenia zawodowego. Badania prowadzone przez nich na całym świecie dotyczą wpływu stopnia dopasowania do środowiska pracy na powstawanie wypalenia zawodowego. Michael Leitner wyodrębnił 6 obszarów, w których to dopasowanie może mieć kluczowe znaczenie dla pojawienia się wypalenia zawodowego. Są nimi: obciążenie pracą, kontrola (poczucie kontroli), odpowiednie nagrody, społeczność (wspólnota), sprawiedliwość, oraz wartości. Większość z nich występuje na styku świata pracownika i organizacji. Na część z nich mamy wpływ, na wiele z nich jak się okazuje nie. Badania pokazują, że
niedopasowanie w tych obszarach zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia
wypalenia zawodowego.
Nie każde wyczerpanie to wypalenie
Jednak nie każde zmęczenie czy wyczerpanie to od razu zespół wypalenia zawodowego. Posługując się jeżykiem naukowym i przytaczając jedną z definicji to wypalenie zawodowe jest definiowane jako długotrwała reakcja na chroniczne emocjonalne i interpersonalne czynniki stresogenne w pracy i jest zdefiniowane przez trzy wymiary wyczerpania, cynizmu i obniżonej skuteczności. Najbardziej popularnym narzędziem do badania zjawiska wypalenia zawodowego jest tzw. kwestionariusz tzw. MBI – General Survey autorstwa Christiny Maslach. Zawiera on 22 pytania z trzech kluczowych wymiarach powiązanych z zespołem wypalenia zawodowego. Jednak nie jest to test do diagnozy indywidualnej. Jeśli chcemy bliżej przyjrzeć się temu zjawisku, sprawdzić, czy może ono nas dotyczyć możemy udać się na konsultacje do wykwalifikowanego psychologa, terapeuty, coacha, który ma odpowiednią wiedzę, umiejętności oraz dostęp do profesjonalnych narzędzi.
O autorce:
Patrycja Sawicka-Sikora – Psycholożka biznesu, Coach kariery i Terenerka ścieżki zawodowej oraz doświadczony ekspert od komunikacji i wizerunku. Wykładowca akademicki na studiach podyplomowych na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Propagatorka filozofii #SMARTWORK, specjalizuje się w pracy z wypaleniem zawodowym i job craftingu. Pracuje indywidualnie, prowadzi szkolenia i warsztaty, a także wystąpienia online i offline. Wspiera swoich klientów w budowaniu wewnętrznej spójności, satysfakcjonującej kariery i rozpoznawalności. Pomaga rozwijać osobisty potencjał i przekształcać go w intratne działania przynoszące samorealizację, sukces i satysfakcję. Więcej informacji na stronie: www.patrycjasawickasikora.p
