Pandemia a kobiety w biznesie
Pomimo globalnych wysiłków podejmowanych w ostatnich dwóch latach, mających na celu złagodzenie skutków pandemii, COVID-19 miał nieproporcjonalnie negatywny wpływ na kobiety. Grozi to cofnięciem dziesięcioleci postępów na drodze do osiągnięcia równości płci w miejscu pracy i w biznesie, dodając kolejne 36 lat do szacowanego czasu potrzebnego na zniwelowanie globalnej różnicy między płciami w zakresie możliwości ekonomicznych, politycznych czy edukacyjnych.
Sytuacja kobiet-przedsiębiorczyń w ujęciu globalnym oraz w poszczególnych krajach jest od kilku lat analizowana w ramach badania Mastercard Index of Women Enterpreneurs (MIWE). Najnowszy raport pokazał, że pomimo niespotykanych wcześniej wyzwań w czasie pandemii COVID-19, przedsiębiorczynie w 65 krajach wykazują się dużą elastycznością, wyprzedzając mężczyzn pod względem przedsiębiorczości – na 10 rynkach więcej kobiet niż mężczyzn prowadzi własną działalność gospodarczą.
Polki jako liderki w biznesie
Mimo wyzwań związanych z pandemią i spadku liczby kobiet prowadzących własną działalność, Polska utrzymała się na wysokiej, 4. pozycji w części rankingu dotyczącej liczby „liderek w biznesie”, czyli udziału kobiet w rynku pracy, w tym zajmujących stanowiska menadżerskie i specjalistyczne. Polska osiągnęła wysoki udział (43,1%) kobiet na wyższych, zarządczych stanowiskach przy globalnej średniej wynoszącej 28,6%. Przed Polską na podium znalazły się: Kolumbia – 55,5%, Filipiny – 52,8 oraz Rosja – 44,9%.
Warto dodać, że zgodnie z informacjami podawanymi przez Światowe Forum Ekonomiczne oraz LinkedIn Data, liczba kobiet na wysokich stanowiskach wzrosła. Dodatkowo nieco zmniejszyła się luka płciowa wśród osób zarządzających w branżach związanych m.in. z oprogramowaniem, usługami finansowymi czy opieką medyczną. Jednocześnie, w tych gałęziach gospodarki, w których udział kobiet jest zwyczajowo wysoki, m.in. w organizacjach non-profit, komunikacji czy mediach, odsetek kobiet-liderek zmalał. Warto również zwrócić uwagę na wysoki wynik Polski w części rankingu MIWE, pokazującej odsetek kobiet zatrudnionych w branżach inżynieryjnych i zawodach wymagających specjalizacji technicznej. Polska znalazła się na 8. miejscu z wynikiem 56,5%.
Własna firma – tak, ale często z konieczności…
Odsetek firm prowadzonych przez kobiety, w stosunku do wszystkich prowadzonych biznesów, jest w naszym kraju wysoki. Polska z wynikiem 29,1% znalazła się na 14. pozycji wśród 65 analizowanych państw, utrzymując wynik z roku poprzedniego i tylko nieco spadając w stosunku do pozycji z raportu MIWE 2019, w którym zajęła 11. miejsce. Oznacza to, że prawie co trzecia firma w Polsce jest prowadzona przez kobietę.
Warto jednak przyjrzeć się motywacji kobiet do prowadzenia biznesu. Aż 65,7% przedsiębiorczyń z Polski badanych w tegorocznym raporcie zadeklarowało, że prowadzi firmę z konieczności. W roku poprzednim, taką motywację wyraziło zaledwie 15,7% ankietowanych. Wśród innych powodów wymieniano również: wykorzystywanie nadarzającej się okazji (41,5%), kwestie aspiracji i realizacji ambicji (21,5%), a także kontynuacja rodzinnych tradycji (13,9%).
W obszarze wsparcia instytucjonalnego i tworzenia przyjaznego środowiska do prowadzenia własnej działalności gospodarczej Polska uzyskała wynik słabszy niż w ubiegłych latach. W roku 2019 Polska zajmowała miejsce 20., w roku 2020 – 26., w tym jest na 36. pozycji.
Globalne ożywienie a kobiety w biznesie
Mimo niesprzyjających warunków ekonomicznych w ostatnich dwóch latach, kobiety okazały się prężnymi przedsiębiorczyniami. Dalsze tworzenie przyjaznego otoczenia i warunków społecznych, politycznych czy finansowych, wspierających ten trend, ma ogromne znaczenie dla przyszłego wzrostu gospodarczego. Polityka rządowa, która celowo wspiera przedsiębiorczość kobiet, może również znacząco przyczynić się do szybszego i bardziej zrównoważonego ożywienia gospodarczego. W ramach zaangażowania Mastercard w tworzenie świata, w którym przedsiębiorczynie są w równym stopniu reprezentowane i wspierane, firma podjęła globalne zobowiązanie do włączenia 25 milionów kobiet-przedsiębiorczyń do gospodarki cyfrowej do 2025 r.
Pełna wersja raportu Mastercard Index of Women Entrepreneurs (w jęz. angielskim) jest dostępna tutaj
