Problem czy szansa?
Konflikty w pracy, z szefem, ze współpracownikami są nieuchronne. Zdarzają się praktycznie w każdej organizacji, w każdym miejscu pracy. Niestety częste, długotrwałe, nierozwiązane oraz „zamiatane pod dywan” negatywnie wpływają na sytuację w firmie, na relację między pracownikami, ogólnie na panującą atmosferę w miejscu pracy. Nierozwiązane spory powodują stres, obniżają motywację, jakość i wydajność wykonywanej pracy. Wpływają też na niechęć do wykonywania swoich zadań i obowiązków.
Należy jednak pamiętać, że konflikt to również szansa, dzięki której możemy coś dostrzec, zmienić, a także poprawić. Rzeczywistością z konfliktem w tle można zarządzić, co pozwala rozszerzyć pojęcie tego zjawiska również o elementy pozytywne i kreatywne. Konflikt nie musi nieść ze sobą jedynie negatywnych konsekwencji w postaci destrukcji i rozpadu relacji. Wiele współczesnych teorii dotyczących zarządzania sobą i zespołem pokazuje, że konflikt dobrze zarządzany i kontrolowany bardzo często przyczynia się do odkrywania nowego, nieznanego potencjału konkretnych osób w firmie. Ponadto w konkretny sposób wskazuje na pewną niezgodność między stanem obecnym a pożądanym.
Dzięki temu pojawia się motywacja do działania, do zmian, które mogą wpłynąć na rozszerzenie kompetencji, rozwój komunikacji, przyjmowanie nowych ról. Sytuację konfliktową można potraktować jako źródło dobrej zmiany danej organizacji. Stworzenie możliwości przepływu nagromadzonych emocji może pozytywnie wpłynąć na relacje w zespole a także na jego stabilność. Jeżeli zabraknie warunków do rozładowania i „przepracowania” tematów na forum grupy, może to doprowadzić do ich eskalacji oraz podejmowania decyzji ostatecznych, na jakie nie będziemy już mięli wpływu.
Istnienie konfliktu jest związane z napięciem, posiadającym wielorakie przyczyny. Konflikt może, więc wystąpić w relacji pracownik – szef, jak i wewnątrz zespołu. Zależnie od tego, jakie są jego źródła i w jakim układzie występuje, inne powinny być sposoby jego zarządzania i rozwiązywania.
Konflikt z szefem
Konflikt na linii szef a podwładny jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ niesie ze sobą negatywne konsekwencje w kontekście pracy całego zespołu. Dlatego też w katalogu zadań managerskich zarządzanie konfliktem staje się jednym z głównych i wysoko cenionych działań.
Jakie są podstawowe przyczyny konfliktów:
- pracownik nie czuje pełnej satysfakcji z wynagrodzenia;
- nadmierna ilość obowiązków spoczywająca na konkretnym pracowniku;
- spór o awans;
- presja na wysokie wyniki;
- niesprawiedliwe traktowanie;
- blokownie najlepszych;
- wrodzona antypatia;
- roszczeniowe postawy pracowników;
Jak rozwiązać konflikt z szefem?
Przełożonych możemy podzielić na dwie grupy: szef władczy i przełożony doskonały. Doskonały przełożony to taki, który opiera swoją pozycję na budowaniu relacji oraz na umiejętności porozumiewania się z innymi. Jego przeciwieństwem jest władczy szef, który do budowania autorytetu wykorzystuje swoją pozycję zawodową jako jedynie słuszną koncepcję zarządzania ludźmi.
Z szefem, który jest władczy postępujemy w sposób konkretny, argumentami nie odnosimy się do emocji, nie uderzamy w jego ego. Tacy szefowie często nie mają zamiaru ulegać, musimy się więc skupić na tym, w jaki sposób argumentować pewne rzeczy. Takiej osobie trudniej jest podać pomocną dłoń, aby rozwiązać konflikt.
Zdecydowanie łatwiej rozwiążemy konflikt w przypadku, gdy mamy do czynienia z doskonałym przełożonym. Taki szef chce, aby relacje w jego zespole i firmie były zdrowe. Zależy mu na porozumieniu, bo chce skupić się na realizacji konkretnych biznesowych celów.
Jeżeli jesteś szefem, pamiętaj, aby dogłębnie przeanalizować przyczyny konfliktu. Oceniaj zachowania, a nie ludzi. Zachęć członków zespołu do rozmowy, stwórz płaszczyznę do dobrej komunikacji, atmosferę tolerancji, gdzie każdy ma prawo do własnych poglądów i przemyśleń.
Przeczytaj także: Z nimi nie lubimy pracować. 6 typów toksycznych pracowników!
Konflikt w zespole
Częstym powodem pojawiających się konfliktów wewnątrz zespołu są przede wszystkim różnice w postawach, wartościach, priorytetach, celach, potrzebach i stylach życia. Dochodzi do tego jeszcze zazdrość wśród pracowników, niezdrowa konkurencja, brak wzajemnego szacunku, przerzucanie obowiązków. Na tle powyższych czynników pojawia się jeszcze zła, niejasna, niespójna komunikacja, brak umiejętności przekazywania informacji zwrotnej czy też nieumiejętne posługiwanie się konstruktywną krytyką. Trudno bowiem tworzyć i utrzymywać poprawne relację z osobami, które w znacznym stopniu różnią się od nas.
Jakie są podstawowe zasady rozwiązywania sytuacji konfliktowych:
- Po pierwsze traktuj sytuacje konfliktowe jako powszechne i normalne zjawisko.
- Druga zasada mówi o tym, że aby konstruktywnie rozwiązać konflikt należy starać się kontrolować swoje emocje oraz zachować obiektywizm w postrzeganiu siebie i drugiej strony.
- Istotną kwestią jest również zebranie wszystkich niezbędnych informacji. Koniecznie porozmawiaj z drugą osobą i poznaj jej stanowisko. Dopiero wówczas będziesz mógł wybrać najbardziej efektywny sposób rozwiązania sporu.
- Kolejna zasada dotyczy przeanalizowania i ustalenia, jakie są priorytety drugiej strony i ewentualnie, na jakie ustępstwa możesz się zgodzić.
- Ponadto stosuj strategie mające na celu bezpośrednie rozwiązanie problemu lub uspokojenia się.
- Kluczowe jest również, aby podczas rozmowy z drugą stroną przestrzegać zasad konstruktywnej komunikacji. Pozwól partnerowi wypowiedzieć swoje stanowisko i oczekiwania. Wysłuchaj go, a następnie w klarowny i czytelny sposób przekaż mu swoje stanowisko.
- Szanuj siebie i swojego rozmówcę. Szczególnie istotny jest szacunek dla jego wartości. Nigdy ich nie kwestionuj.
- Unikaj także zachowań, których możesz później żałować. Weź odpowiedzialność za swoje działania.
- Z kolei jeżeli czujesz, że możesz stracić kontrolę nad swoimi emocjami, zwolnij bieg wydarzeń. Zwiększysz wówczas swój dystans do sytuacji i obniżysz poziom emocji.
- Warto również zadbać o pozytywne nastawienie do sytuacji konfliktowej.
Zastanów się więc co możesz robić by zapobiegać konfliktom? A jeżeli już się wydarzą to na pewno ich nie ignoruj.
Kilka wskazówek co możemy zrobić, aby zapobiec konfliktom w przyszłości:
- dokładnie opisać kompetencje przypisane do stanowiska;
- organizować spotkania grup roboczych ( zamiast odgórnie wydawać poleceni);
- organizować cotygodniowe spotkania działów;
- w sposób transparentny, rzetelny, dokładny opisać system wynagrodzeń;
- komunikować się jasno, spójnie, zwięźle.
Zapamiętaj:
Wszystkie konflikty są możliwe do rozwiązania, jeżeli tylko posiadasz odpowiednie umiejętności, chęci i wiedzę.
