Czym jest Syndrom Oszusta?
Pauline Clance i Suzanne Imes po raz pierwszy opisały ten syndrom, określając go jako stan odnoszący się do osób o wysokich osiągnięciach, które mają trudność z zaakceptowaniem swojego sukcesu. Zamiast tego konsekwentnie umniejszają swoją wartość, z obawy przed zdemaskowaniem swojej rzekomej niekompetencji. Chociaż wyniki osób z syndromem oszusta są imponujące, one same odczuwają irracjonalny lęk, który jest oparty na obawie, że ich „prawdziwe braki” zostaną odkryte.
Czym się karmi Twój Wewnętrzny Krytyk?
Wewnętrzny Krytyk ma kilka źródeł, na których wzrasta. Pierwsze źródło ma korzenie w naszym wychowaniu
i historii rodzinnej. Jeśli środowisko, w którym dorastałaś było bardzo wymagające, jeśli stawiało wygórowane oczekiwania, mogłaś się nauczyć, że niezależnie od tego, jak bardzo będziesz się starać „twoje wyniki nie będą wystarczające”.
Wewnętrzny Krytyk ładuje też baterie na społecznych porównaniach. Ten prosty mechanizm powoduje, że zamiast dostrzegać swoje zasoby i możliwości widzisz jedynie sukcesy innych, a konkurencja wydaje ci się ogromna. A to świetnie zrobiona prezentacja, a to awans, a to kolejna podróż służbowa – i zaczynasz myśleć, że sama nie jesteś zbyt dobra, żeby konkurować na tym rynku.
Syndrom Oszusta karmi się też twoim perfekcjonizmem. Im wyższe masz standardy w pracy i bardziej koncentrujesz się na detalach, tym bardziej dążysz do doskonałości i tym trudniej ci skutecznie dokończyć zadanie. Może to finalnie spowodować wypalenie i chęć pozostania na spokojnej i bezpiecznej pozycji.
Jak przechytrzyć Oszusta?
Psychologia oferuje nam kilka skutecznych strategii na to, jak przechytrzyć swojego Wewnętrznego Krytyka. Oto kilka przydatnych metod do uwolnienia się od ograniczających myśli.
- Rozpoznaj negatywne, ograniczające przekonania. Bądź szczególnie czujna na tego typu myśli: „Nie zasługuję na ten awans”, „Moje wyniki to efekt przypadku”.
- Zakwestionuj ograniczające myśli. Zadaj sobie pytanie, czy moje przekonania oparte są na jakiś dowodach czy może są wynikiem lęku? Przykład: Czy naprawdę nie zasługuję na awans? Czy rzeczywiście moje wyniki są efektem przypadku?
- Zmień perspektywę. Uwolnij swój umysł i nastaw go na pozytywne myślenie. Zamiast myśleć „Inni są lepsi ode mnie”, pomyśl „Każdy ma swoje mocne strony, a ja mam swoje, które są cenne”.
- Skup się na działaniu i skuteczności, a nie na perfekcji. Pozwól sobie na „wystarczająco dobre” zamiast na „idealne planowane”. Odpuść wielokrotne sprawdzanie swojej pracy, zaakceptuj efekt, a jeśli masz nadal masz wątpliwości to poproś o ocenę twojej pracy pięciu różnych osób i zakończ swoją pracę z poczuciem – zrobiłam to.
- Naucz się doceniać siebie. Doceniaj siebie nie tylko za duże efekty swojej pracy, ale też za drogę w dążeniu do celu. Ciesz się z małych rzeczy i celebruj sukcesy.
PRZECZYTAJ TEŻ: Jak w końcu uwierzyć w swoje kompetencje?
Co jeszcze możesz zrobić, by rozprawić się z wewnętrznym krytykiem?
Kolejną metodą pomocną w rozprawieniu się z wewnętrznym krytykiem jest prowadzenie Dziennika Osiągnięć. Ta strategia działa jak pamiętnik z dobrymi wspomnieniami, tylko zamiast wspomnień zapisuje się tu konkretne osiągnięcia. Dzięki temu, gdy włączy ci się Syndrom Oszusta możesz przyjrzeć się faktom, które potwierdzają twoją skuteczność i kompetencje.
Jednym z najskuteczniejszych sposobów radzenia sobie z ograniczającymi przekonaniami jest coaching. Praca z coachem daje możliwość głębszego zrozumienia własnego potencjału. Coaching opiera się na tym, co już posiadasz oraz na tym jak możesz wykorzystać swoje zasoby i atuty w przyszłości, by zrealizować swoje najważniejsze cele.
Ostatnim sposobem, o którym warto pamiętać, jest mentoring. Kiedy zmagasz się z Wewnętrznym Krytykiem, a jednocześnie chcesz zrealizować swoje cele, dobrze jest znaleźć mentora, który osiągnął to, do czego dążysz. Mentoring pozwala nie tylko skorzystać z wiedzy i doświadczenia mentora, ale także zyskać wsparcie i motywację w trudniejszych momentach. Dzięki temu łatwiej uniknąć błędów i szybciej osiągnąć zamierzone rezultaty.
Z syndromem oszusta można wygrać
Syndrom Oszusta jest powszechnym zjawiskiem, które może hamować twój rozwój zawodowy i wpływać na obniżenie twojego poczucia własnej wartości. Na szczęście możesz skutecznie sobie z nim poradzić. Najważniejsze jest budowanie na swoich zasobach, otaczanie się wspierającymi ludźmi oraz racjonalne ocenianie swoich osiągnięć. A jeśli już w twoim umyśle „włączy się” negatywny strumień myśli – dokonaj przeramowania, skorzystaj z Dzienniczka Osiągnięć, rozpocznij coaching lub poszukaj wsparcia u osoby, która już osiągnęła to, do czego ty dążysz. A żeby to wszystko się udało, aby zbudować przekonanie o swojej wartości, zacznij od bycia życzliwą wobec siebie.
________________________________
Magdalena Daniluk-Mikłasz – Właścicielka Rozwijalni Talentów, psycholożka, mentorka, partnerka HR w biznesie, certyfikowany coach, trenerka i akredytowana konsultantka Facet5. Doświadczona rekruterka, miłośniczka psychologii pozytywnej i pasjonatka rozwoju ludzi.
Na co dzień pracuje z klientami biznesowymi i indywidualnymi. Doradza doświadczonym managerom, towarzyszy osobom w zmianie kariery zawodowej oraz wspiera managerów stawiających pierwsze kroki w tej roli. Prowadzi warsztaty z kompetencji miękkich w biznesie. Jako akredytowana konsultantka Facet5 diagnozuje talenty i wspiera w budowaniu karier indywidualnych oraz skutecznych i wspierających się zespołów. Wierzy w empatyczne przywództwo, relacje oparte na wzajemnym zrozumieniu i jest przekonana, że prawdziwe efekty biznesowe kreują szczęśliwi i docenieni ludzie.
Prywatnie mama cudownej Marysi oraz wygadana i autentyczna dziewczyna, która nigdy się nie poddaje. Jej motto brzmi: „Każdy z nas ma w sobie wielki potencjał. To co z nim zrobisz zależy TYLKO OD CIEBIE!”
Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61565665033189
Instagram: https://www.instagram.com/rozwijalnia_talentow/
